Επενδύσεις, θέλετε;

Του Μπαμπη Παπαδημητριου

Κανένα μεσοπρόθεσμο δεν πρόκειται να σώσει τη χώρα από τον πολύ κακό εαυτό της. Χρειάζεται να μάθουμε να κολυμπάμε. Μόνοι μας. Αυτό το μαθαίνεις μόνον με παραγωγικές επενδύσεις. Σ' αυτό το θέμα, οι ευχάριστες και δυσάρεστες εκπλήξεις εναλλάσσονται. Ευχάριστη έκπληξη ήταν η στάση των συνδικαλιστών της ΟΜΕ-ΟΤΕ. Η αλλαγή τόνου είναι εκπληκτική: «Στην ουσία θα μπορούσε ο οποιοσδήποτε να ισχυριστεί ότι δημιουργούν (οι προτάσεις της υπό την Deutsche Telekom νέας διοίκησης του οργανισμού) προϋποθέσεις μη διαλόγου», είπε το συνδικάτο και έμεινε στο τραπέζι.

Η συζήτηση στον ΟΤΕ μοιάζει με τις ανάλογες συζητήσεις που πρέπει να κάνουμε παντού. Στην επιχείρηση, στον Δήμο, στις υπηρεσίες του κράτους, στην οικογένειά μας. Κινούμαστε σταθερά και χωρίς επιστροφή σε μια ιστορική μετατόπιση των σταθερών επί των οποίων κινήθηκε η Ελλάδα στη δικτατορία και αμέσως μετά.

Δεδομένα που θα έπρεπε να έχουμε επανεξετάσει και επανατοποθετήσει στη δεκαετία του '90, το αργότερο, έρχονται τώρα στο τραπέζι. Γι' αυτό είναι απολύτως επείγον και καθοριστικό να μείνουμε στο τραπέζι μέχρι να συμφωνήσουμε στα πρώτα βήματα που θα κάνουμε προς τη νέα εποχή. Το κράτος, γύρω από το οποίο γυρνά το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής και κοινωνικής μας ζωής, θα είναι το πρώτο που πρέπει να αλλάξει.

Η αποχώρηση του κράτους από όλες τις πτυχές της καθημερινότητας, στις οποίες δεν έχει κανένα λόγο να είναι παρών και να προσδιορίζει αυτό τι πρέπει να γίνει, πρέπει να γίνει το κύριο καθήκον της πολιτικής. Λιγότερο κράτος δεν σημαίνει, μόνον, πώληση μεριδίων σε κάποιες ΔΕΚΟ, ούτε το κλείσιμο άχρηστων οργανισμών. Σημαίνει κυρίως ότι οι υπηρεσίες των υπουργείων θα παύσουν να ανακατεύονται σε θέματα που αφορούν τους ιδιώτες. Εκατοντάδες χιλιάδες ώρες και χιλιάδες υπουργικές αποφάσεις ή εγκύκλιοι υπουργείων παρεμβαίνουν σε θέματα που οφείλουν να επιλύουν οι ιδιώτες μεταξύ τους. Στο πλαίσιο, προφανώς, γενικών νομοθετικών ρυθμίσεων.

Επιστρέφω στην περίπτωση του ΟΤΕ. Η νέα διοίκηση του οργανισμού ανακοίνωσε ένα πολύ φιλόδοξο στόχο: το 2015, να έχει μειωθεί το κόστος μισθοδοσίας στα 460 εκατ. ευρώ, από το σημερινό 760 εκατομμύρια. Στο επίπεδο αυτό θα είναι συγκρίσιμο με το κόστος που έχουν αντίστοιχοι οργανισμοί σταθερής τηλεπικοινωνίας στην υπόλοιπη Ευρώπη, εξηγούν. Το εργατικό κόστος του ΟΤΕ αναλογεί στο 35% των εσόδων του, όταν στους Ευρωπαίους συναδέλφους του κυμαίνεται στο 20% με 25%.

Η περίπτωση του ΟΤΕ είναι χαρακτηριστική όσων συμβαίνουν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες (σε κάποιες περιπτώσεις και νωρίτερα) αντί να υπάρχει μια τίμια και ανοικτή κατανομή μεταξύ επενδύσεων, αμοιβών εργασίας, φόρων και επιχειρηματικής ή μετοχικής αμοιβής, εγκαταστάθηκε ένα περίπλοκο και αδιαφανές καθεστώς επιδομάτων, επαγγελματικών ρυθμίσεων, ειδικών τελών και κρατικών ελέγχων. Οι ρυθμίσεις διαδόθηκαν και, σταδιακά, ίσχυσαν, σχεδόν παντού, με τον ίδιο ή παρεμφερή τρόπο. Δημιουργήθηκε ένα Κρατικό Σύστημα, με δικούς του κανόνες, δικά του προνόμια και χιλιάδες «φρουρούς».

Με μεγάλη επιμονή και με την αμέριστη συμπαράσταση των πολιτικών όλων των παρατάξεων, το Σύστημα μεταβλήθηκε σε «Πρότυπο» και άρχισε να επεκτείνεται σε ολόκληρη την κοινωνία, όπως ακριβώς συμβαίνει στις ταινίες... τρόμου. Δύο φορές απειλήθηκε. Κατά την ένταξή μας στο Ευρώ και με την έλευση της Κρίσης. Την πρώτη δοκιμασία την ξεπέρασε. Είναι πολύ αμφίβολο να κάνει το ίδιο και τη δεύτερη.

Ηδη, τα μεγάλα κράτη και αντιστοίχως οι αγορές κεφαλαίου, γνωρίζουν πολύ καλά πλέον ότι η Ελλάδα είναι ένα κράτος «διαφορετικό από τα άλλα». Οι κοινοί κανόνες που εφαρμόζονται στα περισσότερα κράτη της περιμέτρου μας, απουσιάζουν ή διαστρεβλώνονται ή απλώς δεν τηρούνται. Το μήνυμα είναι μάλλον απλό: «Αυτή τη φορά, είναι διαφορετικά».

Μπορεί η διαχείριση του δημόσιου χρέους και του κρατικού ελλείμματος να τραβά την προσοχή μας. Αυτό όμως που τελικά κρίνει τη θέση μιας οικονομίας είναι οι νέες επενδύσεις. Και μάλιστα οι μεγαλύτερες από αυτές. Εκτός από τα δανεικά για να πληρώσουμε τα... δανεικά, η Ελλάδα χρειάζεται μακροχρόνια επενδυτικά δάνεια και κεφάλαια για τα οποία δεν θα χρωστά τίποτε, δηλαδή άμεσες διεθνείς επενδύσεις.

Εδώ και αρκετό καιρό, η κυβέρνηση δυσκολεύεται να απαντήσει σε ένα μάλλον απλό αίτημα. «Δείξτε μας τις επενδύσεις που θέλετε να κάνετε», λένε διεθνείς εταιρείες, ιδιαίτερα στους κρίσιμους τομείς των δημόσιων αγαθών, της ενέργειας, των συγκοινωνιών και άλλων υποδομών.

Στις επόμενες εβδομάδες η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να απαντήσει με σαφήνεια στο απλό ερώτημα: «Πείτε μας πόσο έτοιμοι είστε να φιλοξενήσετε μεγάλες επενδύσεις τηρώντας με τον πιο τυπικό τρόπο τους ισχύοντες διεθνώς όρους και προϋποθέσεις;». Η απάντησή μας εξαρτάται από όσα θα συμφωνήσουμε σε συζητήσεις όμοιες με αυτήν που ξεκινά στον ΟΤΕ.
http://www.kathimerini.gr/