Του Νίκου Τσούλια*
Όταν τα παιδιά μας πάνε πρώτη φορά στο
Δημοτικό σχολείο, μετασχηματίζουμε την εικόνα που έχουμε γι’ αυτά.
Θεωρούμε πολύ σωστά ότι αποκτούν μια πρόσθετη ιδιότητα, τη μαθητική,
γιατί κάνουν ένα σημαντικό βήμα στη ζωή τους, γιατί αποκτούν την πρώτη
σημαντική ευθύνη απέναντι στον εαυτό τους. Παρόμοια αίσθηση έχουμε και
όταν ξεκινάνε για πρώτη φορά και στο Γυμνάσιο, στο Λύκειο, στο
Πανεπιστήμιο.
Μεταμορφώνεται το συναίσθημα μας κατά την
εκπαιδευτική ανέλιξη του παιδιού αλλά πάντα υπάρχει ένα σταθερό νήμα
αγωνίας και προβληματισμού, ελπίδας και προσδοκίας. «Πώς θα τα πάει
τώρα;». Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο
εξίσου σταθερό. «Θα είναι καλοί οι
εκπαιδευτικοί; Θα το προσέχουν; Θα το ενθαρρύνουν;». Θέλουμε οι
εκπαιδευτικοί να το ξεχωρίσουν, να το αγαπήσουν. Θέλουμε να είναι
τρυφεροί και ευαίσθητοι στις μικρές ηλικίες των παιδιών μας. Να
ενσταλάζουν όλο και περισσότερη ευθύνη στο παιδί όσο εξελίσσεται στους
σχολικούς θεσμούς.
Τα ίδια ακριβώς θέλουμε και εμείς οι
εκπαιδευτικοί να βρουν τα παιδιά μας από τους άλλους εκπαιδευτικούς! Την
ξέρουμε αυτή την αγωνία και βιωματικά όχι μόνο παιδαγωγικά. Πάντα
αγαπούσα τους εκπαιδευτικούς των παιδιών μου περισσότερο από τους
συναδέλφους του σχολείου μου – που ήμασταν κάθε ημέρα μαζί για χρόνια
και καιρούς -, ακόμα και όταν δεν τους ήξερα καλά – καλά! Και αυτό
πήγαζε μόνο του από το γεγονός ότι ήταν ο εκπαιδευτικός τους…
Βέβαια, ο εκπαιδευτικός έχει τη δική του
ξεχωριστή επαγγελματική ματιά για το σχολείο. Δεν γίνεται αλλιώς· αυτό
επιτάσσει ο επαγγελματικός καταμερισμός και κυρίως η επιστημονική και η
παιδαγωγική του εκπαίδευση. Και η νοοτροπία αυτή συνδέεται με τη
συλλογική του δράση, γιατί ως κοινωνική ομάδα δεν μπορεί παρά να
αρθρωθεί και να λειτουργήσει με τον επαγγελματισμό του εκπαιδευτικού και
με την κινηματική του κουλτούρα. Είναι υποχρεωμένος να αγωνίζεται, να
διεκδικεί, να δημιουργεί ένα συνεχώς καλύτερο σχολείο. Δεν μπορεί να
είναι απλά υπάλληλος· δεν θα μπορούσε να διαπαιδαγωγήσει, θα ακύρωνε το
μορφωτικό του ρόλο. Αλλά η εργασιακή του ματιά δεν μπορεί και δεν πρέπει
να στομώνει την κοινωνική προτεραιότητα, γονέων και μαθητών, για να
μπορεί να βλέπει και πέραν του επαγγελματικού του ορίζοντα.
Και σαφώς μπορούμε να κάνουμε παράπονα, να
έχουμε ενστάσεις, να ασκούμε κριτική στο έργο των εκπαιδευτικών. Αλλά
μέσα στο σύμπαν της αγάπης, της κοινής αγάπης για τα παιδιά, γιατί τα
παιδιά ως μαθητές είναι και παιδιά των εκπαιδευτικών. Όταν η κριτική
γίνεται μέσα σ’ αυτό τον κόσμο της παιδαγωγικής αγάπης, είναι
δημιουργική και ευπρόσδεκτη, αναγκαία και ενθαρρυντική στο έργο των
εκπαιδευτικών. Όλοι έχουμε κάποιον / κάποια εκπαιδευτικό στον περίγυρό
μας και γνωρίζουμε εν μέρει την εικόνα του. Τον θεωρούμε ότι είναι ένας
συνηθισμένος άνθρωπος, γιατί κυριαρχεί η οικεία εικόνα που έχουμε γι’
αυτόν, και είναι σωστή αυτή η εκτίμηση. Αλλά ο εκπαιδευτικός
μεταμορφώνεται όταν μπαίνει στη σχολική αίθουσα. Η διδασκαλία δεν είναι
απλά και μόνο ένα παιχνίδι γνώσης. Είναι άσκηση αγωγής και
διαπαιδαγώγησης. Είναι παράσταση Μορφών του μέλλοντος.
Σχολείο δεν είναι το σχολείο· είναι ο εκπαιδευτικός και ο μαθητής.
Βιβλία, υποδομές, Υπουργείο Παιδείας, εκπαιδευτικές πολιτικές όλα είναι
συμπληρωματικά στοιχεία του προσωπικού έργου του εκπαιδευτικού. Και ο
εκπαιδευτικός δεν μπορεί να κάνει μάθημα αν δεν αγαπάει τα παιδιά. Δεν
μπορεί να απολαύσει τη διδασκαλία, αν δεν αγαπάει τα παιδιά. Δεν μπορεί
να κάνει καριέρα στο σχολείο, αν δεν αγαπάει τα παιδιά. Ο εκπαιδευτικός δεν θα γίνει ποτέ εκπαιδευτικός, αν δεν αγαπάει τα παιδιά.
Αλλά είναι δυνατόν να θέλουμε οι εκπαιδευτικοί
να αγαπάνε τα παιδιά μας και να κάνουν όσο το δυνατόν καλύτερα το
μορφωτικό και παιδαγωγικό, το επιστημονικό και κοινωνικοποιητικό έργο
τους, να έχουν δηλαδή έναν τόσο σημαντικό ρόλο για τη ζωή των παιδιών
μας και να μην τους αγαπάμε, να μην τους λατρεύουμε; Η αγάπη δεν είναι
έκφραση αδυναμίας. Είναι η πιο φοβερή δύναμη, η πιο θερμή και όμορφη
θέληση ζωής – και όταν προσφέρεται, πολλαπλασιάζει την ευθύνη και την
αγάπη του εκπαιδευτικού προς τους μαθητές του. Είναι πολύ απλό. Όταν ο
εκπαιδευτικός βλέπει τους γονείς να επισκέπτονται το σχολείο και να
εκφράζουν το ενδιαφέρον τους για τα παιδιά τους και για το σχολείο,
νιώθει αναγνώριση και χαρά, πάει στο μάθημά του πιο ορεξάτος, πιο
συγκροτημένος, πιο παθιασμένος!
«Συνάντηση» ανθρώπων με ιερό σκοπό είναι η
Διδασκαλία – δεν είναι μια εργασία διεκπεραίωσης, δεν παράγει υλικά
αγαθά. Πλάθει το αύριο· το μέλλον είναι εδώ, στο σχολείο έρχεται πάντα
πιο πριν… Ο εκπαιδευτικός καλλιεργεί τον ίδιο τον άνθρωπο. Προάγει την
ελευθερία της σκέψης. Σμιλεύει την προσωπικότητα. Γι’ αυτό, να αγαπάτε
πιο πολύ τα παιδιά σας ως μαθητές και ως μαθήτριες, να αγαπάτε το
σχολείο και τη γνώση, να αγαπάτε τους εκπαιδευτικούς. Η παιδαγωγική
αγάπη είναι τριμερής αλλά είναι ενιαία και αδιαίρετη. Ή υπάρχει ως
ενότητα ή είναι ελλειμματική δηλαδή τελικά μη υπαρκτή!
*Ο Νίκος Τσούλιας είναι πρώην Πρόεδρος της ΟΛΜΕ
ΠΗΓΗ: https://anthologio.wordpress.com/
ΠΗΓΗ: https://anthologio.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου