Είναι γεγονός, ότι η ομορφιά του αθλητισμού ενέπνευσε ποιητές, γλύπτες, λογοτέχνες, σκηνοθέτες, μουσικούς (Όμηρος «Τα επί Πατρόκλω άθλα», «Οι αγώνες κατά την υπό του Αλκίνοου δεξίωσιν του Οδυσσέως», Πίνδαρος «ωδές του Πινδάρου», Μύρων «δισκοβόλος»). Η ζωοφόρος του Παρθενώνα που συνέλαβε ο Φειδίας εικονίζει την πομπή των Παναθηναίων αγώνων που διοργανώνονταν κάθε τέσσερα χρόνια προς τιμήν της θεάς Αθηνάς μαζί με μουσικούς αγώνες. Φαίνεται, ότι το αγωνιστικό πνεύμα ήταν κύρια πηγή έμπνευσης τόσο της Ελληνικής όσο και της Διεθνούς Τέχνης και η ίδια η ιστορία της τέχνης είναι συνδεδεμένη με το αγωνιστικό πνεύμα. Οι ιστορικοί της τέχνης χρησιμοποιούν σε ευρεία έκταση σαν κύρια πηγή της μελέτης τους τα αγάλματα των αρχαίων αθλητών και τις παραστάσεις αθλητών σε αγγεία. Στο 23ο άσμα της Ιλιάδας (Ψ «Άθλα επί Πατρόκλω»), ο Όμηρος περιγράφει, τα αθλητικά αγωνίσματα μιας εποχής. Κάτω από τα τείχη της Τροίας, ο ήρωας Αχιλλέας οργανώνει προς τιμήν του πεθαμένου φίλου του Πάτροκλου, επικήδειους αγώνες που στην πραγματικότητα είναι λαμπρά αθλητικά αγωνίσματα. Αγωνιστές ήταν οι αρχηγοί όλων των ελληνικών φυλών που είχαν συγκεντρωθεί έξω από τα τείχη της Τροίας: Αγαμέμνονας, Οδυσσέας, Αίαντας ο Τελαμώνειος, Αίαντας ο Λοκρός, Διομήδης, Μενέλαος Μηριώνης, Εύμηλος, Επειός Ευρύαλος.
Ο Ερνέστο Χέμινγουέϊ είχε κειμενικά εδάφια αφιερωμένα στους ποδηλάτες στα έργα του «Ο ήλιος επίσης ανατέλλει», «Τα χιόνια του Κιλιμάντζα¬ρο», και «Το Παρίσι είναι μια γιορτή» ενώ στα μυθιστορήμα¬τα «Fifty Grand», «The Battler» ή «The Mother of a Queen» αναφέρεται η πυγμαχία. Ο Τολστόϊ έγραψε για την ιππασία στον περίφημο αγώνα εμποδίων στην «Άννα Καρένινα».
Η ταινία του Μάιλκ Γουίνερ «Ημέρες δόξας» προβλήθηκε το 1970 και αναφέρεται στις παράλληλες ιστορίες τεσσάρων δρομέων που προετοιμάζονται πυρετωδώς για τον μαραθώνιο δρόμο των Ολυμπιακών αγώνων του 1960 στη Ρώμη. Ο Αμερικανός (Ράιαν Ο’ Νηλ) πέφτει θύμα του ντόπιγκ και της έκλυτης ζωής και πεθαίνει από καρδιακή προσβολή. Ο Βρετανός (Μάικλ Κρόφορντ) πιέζεται από τον προπονητή του να αποδείξει ότι η χώρα του μπορεί να στηριχτεί ακόμη και σε ένα γαλατά από την επαρχία. Ο Τσεχοσλοβάκος (Σαρλ Αζναβούρ) πιέζεται από το Κουμμουνιστικό κόμμα της χώρας του για την πρωτιά και ο Αβορίγινας (Άθολ Κόμπτον) δεν πιέζεται από κανέναν και είναι ο μόνος που πηγαίνει στους Ολυμπιακούς Αγώνες με το μυαλό του στο άθλημα. Στην ταινία του Μάικλ Μαν «Τζέρικο Μάιλ» του 1979, η ιδέα της ελευθερίας αποκρυσταλλώνεται στο καθημερινό τρέξιμο ενός ισοβίτη που με την σιωπηλή επιμονή του καταφέρνει να σπάσει τους άγραφους νόμους της φυλακής και να θεωρηθεί άξιος για τη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τελικά αρνείται να πάρει μέρος γιατί δεν θέλει να αισθανθεί προσωρινά την ελευθερία και μετά να επιστρέψει στη φυλακή. Η ταινία του Βρετανού σκηνοθέτη «Δρόμοι της φωτιάς – Chariots of fire» αναπαριστά τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι μέσα από την ιστορία δύο αθλητών που βρέθηκαν συχνά αντιμέτωποι διεκδικώντας χρυσά μετάλλια. Ο ένας ήταν ένας καθολικός ιερέας από τη Σκωτία που έτρεχε για τη δόξα του Κυρίου και ο άλλος ένας εβραίος φοιτητής στο Κέιμπριτζ που πίστεψε ότι η νίκη στο τρέξιμο θα του χαρίσει την κοινωνική καταξίωση.
Το συναίσθημα που βιώνει το κοινό και στον αθλητισμό αλλά και στον κινηματογράφο παρακολουθώντας τις παραπάνω ταινίες είναι η κάθαρση με την Αριστοτελική έννοια του όρου. Τα συναισθήματα που δημιουργούνται είναι συναφή είτε πρόκειται για έναν αγώνα, είτε για μια ταινία (μιμητική τέχνη), για μία θεατρική παράσταση, για χορό, είτε για το άκουσμα μιας καλής ή κακής είδησης και δεν είναι τίποτε άλλο από τη συγκίνηση.
Ο αθλητισμός και η τέχνη αλληλοεμπνέονται. Οι καλλιτεχνικές αξίες εξευγενίζουν τον αθλητισμό και ενισχύουν την πολιτιστική του υπόσταση αλλά και η καλλιτεχνική ευαισθησία αφυπνίζεται από την ομορφιά της κίνησης. Η αλληλεπίδραση αυτή προσδίδει μεγαλείο στον αθλητισμό και την αγωνιστική και εμπλουτίζει τις τέχνες. αθλητισμός και τέχνη έχουν το εξής κοινό στοιχείο: είναι δύο διαφορετικές «γλώσσες» που μπορούν να καταλάβουν όλοι οι άνθρωποι.
Σε μια εποχή ραγδαίων και αναπάντεχων τεχνολογικών επιτευγμάτων και αλλαγών η σχολική αγωγή δείχνει να κινείται με αργό ρυθμό όσον αφορά την κιναισθητική, οπτική, απτική και ακουστική καλλιέργεια των αισθητηρίων οργάνων και διαδικασιών της κιναισθητικής, οπτικής, απτικής και ακουστικής αντίληψης.
Παραθέτοντας τις παραπάνω οπτικές και με σκοπό να προωθηθεί η συζήτηση και να αναδειχθεί η αμφίδρομη σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στον αθλητισμό και την τέχνη, μέσα από τα ποικίλα ζητήματα που αναδύει η τριβή τους, ανακοινώνουμε τη διεξαγωγή του 1ου Διεθνούς Διεπιστημονικού Συνεδρίου, στην Πανεπιστημιούπολη Ιωαννίνων, από τις 5 έως τις 7 Απριλίου 2019, με θέμα:
«Αθλητισμός & Τέχνη: Επιστημονικός & Καλλιτεχνικός Διάλογος»
Μέσα από τις διαδικασίες του συνεδρίου, μας δίνεται η ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε το σχολείο και να επιχειρήσουμε μια διόρθωση στους μυωπικούς φακούς θέασης του κόσμου υπό του εργαλείου της αμφίδρομης αυτής σχέσης αθλητισμού και τέχνης. Η μορφωτική, παιδευτική και κοινωνική αξία, η αντιμετώπιση του σύγχρονου σχολείου και της σύγχρονης παιδαγωγικής και διδακτικής διαδικασίας όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, η ανθρωπιστική και πολιτισμική διάσταση όπως και ποικίλα άλλα θέματα θα αποτελέσουν τους κεντρικούς άξονες που θα προωθήσουν έναν επιστημονικό και καλλιτεχνικό διάλογο ανάμεσα στον αθλητισμό και την τέχνη.
Προσδοκούμε, ότι τα αποτελέσματα του συνεδρίου θα μας εφιστήσουν την προσοχή στην περιπλοκότητα της αισθητικής και αντιληπτικοκινητικής σφαίρας αλλά και στην ανάγκη να γίνει η ομορφιά αντιληπτή με υπαρξιακούς, ηθικούς δεοντολογικούς, επιστημονικούς, παιδαγωγικούς, οικολογικούς και συσχετιστικούς όρους όταν εμφανίζεται ο αθλητισμός ως καλλιτεχνική επίδοση και η τέχνη ως αθλητική απόδοση της έμπνευσης και του φαντασιακού.
Με ιδιαίτερη χαρά, λοιπόν, προχωρούμε στη διεξαγωγή του συνεδρίου και θα αποτελέσει τιμή για εμάς η συμβολή σας σε αυτόν τον «Επιστημονικό και Καλλιτεχνικό Διάλογο Αθλητισμού και Τέχνης».
Εκ μέρους της οργανωτικής επιτροπής,
Χαρίλαος Κ. Ζάραγκας
Επίκουρος Καθηγητής
Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Πρόσθετες πληροφορίες
Οργάνωση: Εργαστήριο Παιδαγωγικής και Διδακτικής Μεθοδολογίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών
Κόστος συμμετοχής:
Σχετικός σύνδεσμος: http://sportsart.conf.uoi.gr/
Στοιχεία Επικοινωνίας
Πρόσωπο ή Υπηρεσία: Χαρίλαος Ζάραγκας, Επίκουρος Καθηγητής Παιδαγωγικού Τμήματος ΝηπιαγωγώνΤηλέφωνο: 2651004301 - 2651006250
Email: sportsartconf@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου