Γεωπολιτικές εξελίξεις: πρόκληση αναβάθμισης και σημαντικού ρόλου για την χώρα!

ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ*

Για όσους παρακολούθησαν την εξέλιξη του τελευταίου διαστήματος στις χώρες του Κόλπου δίνεται το έναυσμα για κάποιες σκέψεις σχετικά με την εξωτερική πολιτική, την άμυνα και ειδικά την στρατηγική στην Ενέργεια που έχουμε -στο βαθμό που την έχουμε- ως χώρα.  

Το Κατάρ διευθύνει σημαντικές επενδύσεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη, έχει πλούτο υδαγονανθράκων και -πέρα από το ζήτημα της Δύσης με την τρομοκρατία και το ισλαμικό κράτος- η στοχοποίησή του από τις άλλες χώρες του Κόλπου έχει, εκτός από το στόχο να αποκαθαρθούν οι ίδιες από πιθανές κατηγορίες ή σχέσεις, ξεχωριστό οικονομικό υπόβαθρο στο γεωπολιτικό σκηνικό, διεθνές "παίγνιο". Η "απομόνωση" του Κατάρ μπορεί να σημαίνει κάτι για τη χώρα μας; Πόσο μπορούμε να χτίσουμε στην επιτυχή κίνηση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών και του διπλωματικού δυναμικού του Υπουργείου να αναλάβουμε την εκπροσώπηση της Αιγύπτου στο Κατάρ και να αναβαθμίσουμε το ρόλο και τις σχέσεις μας στον Αραβικό κόσμο μετά από δεκαετίες; Και μην σπεύσουν κάποιοι μεμψίμοιρα να πούν ότι έχουμε παράδοση στήριξης ή ανάλογων διευκολύνσεων της Αιγύπτου  σε θεσμούς γιατί οι περιπτώσεις δεν είναι ίδιες και δεν δημιουργούν "ευκαιρίες" ευρύτερες από την ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων.

Στη γεωπολιτική συγκυρία που αναδιαμορφώνεται μπορεί, αν η κυβέρνηση ξεπεράσει εκκρεμότητες, αμφιταλαντεύσεις, αντιφάσεις όπως εκφράζονται  κυρίως απο τρείς πόλους στο εσωτερικό της; να επανακτήσουμε σοβαρή παρουσία με πολλαπλά οφέλη και να "βγούμε μπροστά" από την Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή. Αν μάλιστα η Τουρκία δεν καταφέρει -παρά την κινητικότητα και τον θόρυβο- να πείσει ότι είναι αξιόπιστη για διαμεσολάβηση -κάτι πολύ πιθανό αφού θεωρείται από πολλές πλευρές ότι είναι στοιχείο  στο πρόβλημα και άρα δεν τυγχάνει εμπιστοσύνης- τότε η ευκαιρία για την χώρα μας γίνεται ακόμη πιο μεγάλη.

Χρειάζεται προσεκτική οικοδόμηση πρωτοβουλιών-όταν είναι ανοιχτό το Κυπριακό και τώρα το Σκοπιανό-τόσο στο διπλωματικό πεδίο όσο και στον συντονισμό της κυβέρνησης και την εθνική συνεννόηση που να περιλαμβάνει το σύνολο των πολυδιάστατων προκλήσεων.

Ειδικά στο ενεργειακό οι συμμαχίες και ισορροπίες ανάμεσα σε ΗΠΑ- ΕΕ- Ρωσία- Ισραήλ- Αίγυπτο-Κύπρο- Ελλάδα και Αραβικό κόσμο απαιτούν αποφασιστική στερεοποίηση, λεπτούς και αποτελεσματικούς χειρισμούς για την διασφάλιση σίγουρων ενεργειακών διαδρομών  -ιδιαίτερα για την Ευρώπη- προκειμένου να αποκλειστεί σχεδόν ολοσχερώς ο κίνδυνος να αξιοποιείται η τροφοδοσία  ως "πολιορκητικός μηχανισμός". Η ενεργειακή ασφάλεια με κόμβο την χώρα μας είναι αυτό που μπορεί να έχει την προστιθέμενη αξία, όχι μόνο στη ρητορική αλλά, στην  πραγματικότητα περί του πιο σταθερού πόλου στην περιοχή. Κάτι βέβαια που δεν πρέπει να διαταραχτεί από καταστάσεις στο εσωτερικό τοπίο, που δίνουν την εικόνα της "αποσταθεροποίησης". Εμπειρίες από το πρόσφατο παρελθόν υπάρχουν.

Άλλωστε οι εκλογές στην Αγγλία και την Γαλλία στην σκιά των τελευταίων γεγονότων άλλαξαν τα δεδομένα για τους ψηφοφόρους. Ένας ενεργότερος ρόλος οφείλει να υπολογίζει τα μεταβαλλόμενα αισθήματα των πολιτών από πιθανά νέα επεισόδια που καθιστούν "εύθραυστη την συνοχή" των δυτικοευρωπαϊκών  κοινωνιών, μηδέ της δικής μας εξαιρουμένης που έχει και σώρευση απογοήτευσης και ανασφάλειας.

Όμως με μεθοδικότητα και χωρίς  πρόσκαιρες εντυπώσεις για εσωτερική κατανάλωση, απερίσκεπτες δηλώσεις και κομπασμούς -που δυστυχώς επιδίδεται μέρος των κυβερνητικών δυνάμεων- μπορούμε να προχωρήσουμε με τον κατάλληλο βηματισμό. Γιατί παρά τις δυσκολίες και τα αδιέξοδα, εκτός από το αρνητικό και το "μαύρο" σε σημεία του ορίζοντα αχνοφαίνεται και το ξάστερο και μπορούμε να ανοίξουμε περισσότερο το χώρο του. Προϋπόθεση  να μην κυριαρχεί η λογική του γκρίζου που θολώνει την ορατότητα!

*Ο Σπύρος Παπασπύρος είναι πρώην Πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ