Rembrandt, Old man reading a book, ca. 1628
Του Νίκου Τσούλια*
Κάθε φορά που αρχίζω να διαβάζω ξέρω ότι θα
μου συμβεί κάτι μαγικό. Όχι, το διάβασμά μου δεν με οδηγεί πρωτίστως σε
χώρους της μάθησης – και αυτό συμβαίνει αλλά δεν είναι το κύριο – αλλά
αισθάνομαι εκ των προτέρων ότι θα νιώσω ευτυχισμένος, ότι θα βιώσω
κάποιες πάντα γνωστές ψυχικές και συναισθηματικές καταστάσεις αλλά και
άγνωστες κάθε φορά όψεις του εαυτού μου! Τον εαυτό μου συναντάω στο
διάβασμα, έναν εαυτό μου πολύ δημιουργικό και πολλαπλά
μετασχηματιζόμενο, πολύ ευτυχισμένο και όμορφο. Και αναρωτιέμαι και
απορώ:
είναι τόσο εύκολο να είσαι ευτυχισμένος; Και δεν το ξέρουν όλοι
οι άνθρωποι, παρά μόνο ελάχιστοι;
Αρκεί μια απόφαση, μια ενέργεια, ένα ανοιχτό
βιβλίο και εσύ πάνω από τις ανοιχτές σελίδες του για να σε κάνουν
ευτυχισμένο και να νιώσεις μια μοναδική ομορφιά της ζωής; Και ναι και
όχι. Και να γιατί. Για να συμβεί αυτό το θαύμα απλά πρέπει να έχεις το χρίσμα του βιβλιοφάγου,
να έχεις κατακτήσει μια βιβλιοφιλική κουλτούρα, να μετασχηματίζεις τη
σκέψη σου, ώστε να συναντάει το πνεύμα του βιβλίου και του συγγραφέα, το
πνεύμα του ανθρώπου – αυτό είναι το Σύμπαν της ομορφιάς και της
αισθητικής απόλαυσης…
Τότε το διάβασμα είναι απλώς η δυνατότητα να
βρεις τους μαγικούς κόσμους, είναι η δύναμη που θα υπερνικήσει τη
«βαρύτητα» της πραγματικότητας των αισθήσεων και των απτών αντικειμένων
και απλώς μετά είναι εύκολο το ταξίδεμα σε χώρους χαοτικούς, σε τόπους
αποσπασμένους από ό,τι συγκροτεί τη γήινη πεζότητα. Βρίσκεσαι ευκαιριακά
στη σφαίρα των ποιητών και των καλλιτεχνών, στους καιρούς της έμπνευσής
των και της δημιουργικής τους ανάτασης. Ναι, το διάβασμα δεν είναι το
ίδιο για όλους. Ίσα ίσα μόνο για λίγους και εκλεκτούς είναι αφετηρία για
κάτι μακρινό και μυθικό…
Έχεις αφήσει τη φυσική σου παρουσία στις
γεωγραφικές συντεταγμένες των άλλων αλλά εσύ βρίσκεσαι μακριά. Είσαι
ένας αλλοπαρμένος από τη δύναμη του πνεύματος του ανθρώπου, γεύεσαι κατ’
ολίγο – αλλά αυτό το λίγο είναι πολύ αρκετό, είναι σπινθήρας, για την
έκρηξή σου, για την παράξενη περιπλάνησή σου και για την παροδική
μεταμόρφωσή σου – γεύεσαι λοιπόν την αθανασία του πνεύματος του
ανθρώπου. Διασχίζεις αιώνες και καιρούς, λαούς και πολιτισμούς και
γεφυρώνεις την παρακαταθήκη των ιερών μορφών του ανθρώπου μετέχοντας στην πνευματική τους κορύφωση μέσα από το παράξενο οδοιπορικό της ανάγνωσης των βιβλίων τους.
Το διάβασμα είναι η είσοδος σε έναν κόσμο
στοχασμού και αναζήτησης, όπου πραγματικότητα και ονειροφαντασία
αλληλοδιεισδύουν η μια στην άλλη προκαλώντας μια έκρηξη προβληματισμού
και αναζήτησης, περισυλλογής και έρευνας. Αποσπάσαι από τον κόσμο των
αισθήσεων και εισέρχεσαι στη σκουληκότρυπα που οδηγεί σε ένα άλλο
Σύμπαν. Είσαι ταξιδεμένος εκεί όπου οι αποφάσεις δεν είναι ούτε ολότελα
δικές σου ούτε ολότελα ξένες. Δική σου απόφαση και μια μορφή συμφωνίας
είναι μόνο η απαρχή, το να πεις «θα διαβάσω» – αλλά πάντα χρειάζεσαι τα
προαπαιτούμενα που αναφέραμε, αλλιώς έκρηξη δεν γίνεται, δεν μπορείς να
αποσπαστείς από τη γήινη έλξη, από την πανίσχυρη καθημερινότητα.
Η βιβλιοφιλική κουλτούρα δεν δωρίζεται.
Οφείλεις να την καλλιεργήσεις συστηματικά και επίμονα, να σκάψεις
ξερότοπους στο χρησιμοθηρικό διάβασμα, να κουβαλήσεις ξανά και ξανά νερό
στα άνυδρα τοπία της επαγγελματοποιημένης ανάγνωσης, να κατακτήσεις την
αυταξία του διαβάσματος, να ψυχανεμίζεσαι με κάθε άνοιγμα του βιβλίου,
να έχεις άρτια ετοιμότητα πνεύματος και ολοκληρωτική διάθεση ψυχής, να
μπορείς να βρίσκεσαι όποτε θέλεις στην εξέδρα εκτόξευσης. Πρέπει να
έχεις ασκηθεί επί μακρόν στις βιβλιοσελίδες για να μπορείς να πεις και
να κάνεις πράξη την απόφαση: εγώ φεύγω για ταξίδι μακρινό…
Κάθε φορά που μπαίνει ένα βιβλίο στο σπίτι μου νιώθω ότι ένα νέο κύμα ομορφιάς
δημιουργείται, ότι μια αύρα πνευματικής και ψυχικής έκστασης είναι σε
αναμονή και περιμένει τη δική μου κίνηση! Τα βιβλία που έχω στις
βιβλιοθήκες μου – και ιδιαίτερα τα πιο κλασικά που είναι στην πιο
κεντρική και πιο ραφινάτη βιβλιοθήκη του σαλονιού – είναι στολίδια και η
παρουσία τους και μόνο διαμορφώνει ένα κλίμα μόνιμης ζεστασιάς, είναι
μια κατακτημένη πνευματική παρακαταθήκη μου, ένας δικός μου και
αλλότριος θησαυρός, είναι τα κρυφά καμάρια μου!
Το βιβλίο δεν είναι ένα απλό αντικείμενο, είναι σύμβολο του πνεύματος,
της ελευθερίας του και της δημιουργίας του. Αν η εικόνα του βιβλίου δεν
έχει πάρει τη μορφή ιερού συμβόλου στην ονειροπλασία σου, αν το άγγιγμα
των δακτύλων σου στα εξώφυλλά του δεν σου προκαλεί στιγμιότυπα έκστασης
και διέγερσης, χρειάζεσαι ακόμα δουλειά, σκληρή δουλεία και κυρίως
θέληση για να βρεις τα «παράλληλα σύμπαντα» που είναι πολύ κοντά στις
γραμμές του βιβλίου, αλλά για να περάσεις αυτές τις πολύ μικρές
αποστάσεις χρειάζεσαι την πνευματική δυναμική, την ψυχική διάθεση του
βιβλιοφάγου…
ΠΗΓΗ: https://anthologio.wordpress.com/2019/01/12
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου