"Δεξιά", "Αριστερά"!

ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ*

Είναι απλά "ταμπέλες" για την συστηματοποίηση της πολιτικής δράσης; Από την Γαλλική Επανάσταση αυτός ο "διαχωρισμός" κυριαρχούσε και οργάνωνε την πολιτική αντιπαράθεση. Σήμερα πολλά θέματα: περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, μετανάστευση, ποιότητα δημόσιων και ιδιωτικών, πολιτικών και κοινωνικών υποσυστημάτων, τρομοκρατία κλπ τέμνουν και διαμορφώνουν οριζόντια στάσεις ο "κανόνας" αυτός μοιάζει με "κέλυφος χωρίς ύλη" ή "μακριά" από την ζωή των ανθρώπων.

Η δια-τομεακή φύση των αδιεξόδων και των λύσεων στην ασκούμενη ή εξαγγελλόμενη ή διεκδικούμενη πολιτική, η απόσταση λόγων και πράξεων έχει φθείρει τις ετικέτες και σε μεγάλο βαθμό την πολιτική όπως την γνώρισαν πολλές γενεές. Στις πρόσφατες εκλογές στην Ευρώπη αλλά και στις επερχόμενες με χαρακτηριστική την περίπτωση της Γαλλία, μια χώρα μήτρα ετικετών, όλο και αρκετοί-πάλι- βλέπουν την αποδόμηση τους. Ισχυρίζονται ότι έχουν περιορισμένη χρησιμότητα και αμφίβολη επιρροή πέρα από την πρακτική περιχαράκωσης ενός μικρού πυρήνα οπαδών. Από τα λαϊκίστικα άκρα ή τις συντηρητικές όψεις και των δύο πλευρών είτε στηρίζουν τις φιλελεύθερες ιδέες αλλά με δικαιώματα στα ανώτερα - και επιλεκτικά στα μεσαία -στρώματα, είτε την εργατική τάξη με ακίνητα τα πόδια σε σπηλαιώδη εδάφη. Παράλληλα και οι υποστηρικτές του κράτους ή της αγοράς έχουν πλέον εκτεθεί για την υποκριτική τεχνική στην διακυβέρνηση ή τις διακηρύξεις αφού στο δημόσιο ή γενικό συμφέρον  δεν τα καταφέρνουν οι ή δεν πείθουν στην "ελευθερία" των αγορών υπέρ της ευημερίας των ανθρώπων οι δε.

Διανύουμε μεταβατικό (τελικό;) στάδιο με ολοκλήρωση των σχηματοποιήσεων αυτών από την Γαλλία; Το αποτέλεσμα θέτει σε εξέλιξη ένα-απο καιρό επιδιώκομενο απο κυρίαρχες ελίτ- εγχείρημα: "νέο κέντρο" με προσέγγιση δεξιών και σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων. Άν είναι συγκυριακό και οριακό-πιθανό-ίσως λειτουργήσει ως προοίμιο νέας σύγκρουσης με σύγχρονο ανασχηματισμό δυνάμεων, αποσαφήνιση συμμαχιών και κοινωνικών αναφορών του δίπολου, με επικαιροποίηση του προοδευτικού και συντηρητικού, της ανοικτής και κλειστής κοινωνίας, φόβου και τόλμης για αλλαγές. Ανεξάρτητα από την τύχη που μπορεί να έχει (όσοι εδώ "σφάζονται" στην ποδιά του ας κρατηθούν γιατι υπάρχει και η επόμενη της επομένης) στην αναμόρφωση του γεωγραφικού πολιτικού χάρτη ή την ανανέωση της Ευρώπης (και προς τα πού;)  είναι ενδιαφέρον. Επομένως ψυχραιμία και υπομονή να αποδειχτούν οι αντοχές της ρίζας του στην κοινωνία ή τι μπορεί στο πολύπλοκο τοπίο των εθνικών, ευρωπαϊκών προσδοκιών των πολιτών ή στο πλαίσιο της διεθνούς πολιτικής.

Η έκθεση eupinions ειδικότερα για την Γαλλία δείχνει ορισμένα στοιχεία που απαιτούν προσοχή: στους Γάλλους μόνο το 36% κατηγοριοποιείται ως κεντρώο, το  21% αυτό-προσδιορίζεται  ως κεντροαριστερά και 15%  ως κεντροδεξιά. Επιπλέον, το μερίδιο όσων θεωρούν τους εαυτούς τους στα άκρα -αριστερά ή δεξιά- είναι σχεδόν τριπλάσιο μεταξύ των Γάλλων σε σύγκριση με την  ΕΕ ως σύνολο. Οι δεξιόστροφοι ψηφοφόροι είναι πιο αρνητικοί και δύσπιστοι  στην πολιτική σε σύγκριση με τους αριστερούς ψηφοφόρους. Μόνο το 4% δηλώνει ότι εγκρίνει την κατεύθυνση της χώρας του (22% στην ΕΕ). Και μόνο το 33% είναι θετικό για το προσωπικό του μέλλον (42% στην ΕΕ). Το 37% των ερωτηθέντων στην Γαλλία επιθυμεί να παραμείνει στην ΕΕ (47% στην ΕΕ), με το 65% ή και 81% της αριστεράς και της κεντροαριστεράς και 70% Κεντροδεξιούς. Το 42% τάσσεται υπέρ του Ευρώ. Η πλειοψηφία των δεξιόστροφων  επιθυμεί λιγότερη ολοκλήρωση (53%), ενώ η πλειοψηφία  της αριστεράς, κεντροαριστεράς, κεντροδεξιάς το αντίθετο.

Αυτά μαζί με την χαρτογράφηση των τάσεων σε θέματα διεθνούς πολιτικής, τρομοκρατίας, ηγεσίας ή βαθμολογίας των δεξιών ηγετών: Τράμπ, Μέρκελ, Πούτιν ή των πολιτικών της ΕΕ στην άμυνα κλπ και την ηλικιακή, κοινωνική διαστρωμάτωση των ψήφων στον πρώτο και δεύτερο γύρο συγκροτούν την αντιφατικότητα και δυσκολία κλίμακας στο πείραμα Μακρόν, στις πολιτικοκοινωνικές διεργασίες στην Ευρώπη με "πτώση" του παλιού μοτίβου της πολιτικής!

*Ο Σπύρος Παπασπύρος είναιθ πρώην Πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ