Του Νίκου Τσούλια*
Οι συζητήσεις και οι όποιοι διάλογοι γίνονται
στην εκπαίδευση καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης γίνονται με έναν
σχεδόν αυτιστικό τρόπο γύρω από τις εισαγωγικές εξετάσεις και το
σύστημα πρόσβασης των μαθητών και μαθητριών στο πανεπιστήμιο.
Συμπληρωματικά και αναγκαστικά περιλαμβάνεται
το
Λύκειο, πολύ λίγο το Γυμνάσιο, ακόμα πιο λίγο το Δημοτικό και σχεδόν
καθόλου το Νηπιαγωγείο, στο οποίο οι όποιες αναφορές γίνονται στο αν
υπάρχει ή όχι κάπου νηπιαγωγείο στην τάδε περιοχή!
Αυτή η κίβδηλη εικόνα πολιτείας και κοινωνίας
καταδεικνύει με τον πιο εμφαντικό τρόπο τη συνολική αδυναμία μας να
συζητήσουμε και να ιεραρχήσουμε τα ζητήματα της παιδείας και της
διαπαιδαγώγησης τόσο στο περιεχόμενο της θεσμικής εκπαίδευσης όσο και
στη στοχοθεσία της. Εστιάζουμε σε ένα και μόνο πεδίο: των εισαγωγικών
εξετάσεων, και όλα υποτάσσονται σε αυτή την σκοπιμότητα. Τούτο σημαίνει
ότι έχουμε ήδη χάσει την ουσία της παιδείας και την κοινωνική και την
εθνική αποστολή της.
Πού να μείνει ενδιαφέρον για τα Νηπιαγωγείο; Η
όλη μας αγωνία είναι η φυσική του ύπαρξη, για να μη γκρινιάζουν οι
γονείς. Και επειδή οι συμβολισμοί έχουν φοβερή αξία και αποκαλύπτουν το
κύριο πυρήνα της πραγματικότητας, καταθέτω και τούτο. Δεν θυμάμαι
κανέναν Υπουργό Παιδείας να επισκέπτεται νηπιαγωγεία ή να ασχολείται με
αυτά ακόμα και εθιμοτυπικά. Αλλά και αν έχει συμβεί, θα είναι από
πλευράς σημειολογίας «σταγόνα στον ωκεανό».
Αυτή η παραμέληση έχει συγκεκριμένες αιτίες.
Αναφέρω κάποιες, που έχουν κατά τη γνώμη μου και μεγαλύτερο μερίδιο σ’
αυτή τη γκρίζα υπόθεση. α) Δεν υπάρχει ουσιαστική δημοκρατική
εκπαιδευτική μεταρρύθμιση μετά από αυτή που έγινε τη δεκαετία του 1980
με το Νόμο 1566/1985. Σε αυτό συνεργεί και το έλλειμμα ενός μορφωτικού –
κοινωνικού κινήματος, που θα ήταν κινητήρια δύναμη για προοδευτικές
αλλαγές.
β) Δεν γνωρίζουμε τα πορίσματα της σύγχρονης
επιστήμης και της παιδαγωγικής, που «αποκαλύπτουν» το σημαντικό ρόλο της
πνευματικής καλλιέργειας των παιδιών σε αυτή την ηλικία. Εδώ γίνεται το
«πνευματικό boom» και όχι στα μετέπειτα χρόνια των μεγαλύτερων ηλικιών
των παιδιών, όπου κυρίως προστίθενται όγκοι γνώσεων.
γ) Δεν δίνουμε σημασία στο παιδαγωγικό μέρος του
σχολείου και της εκπαίδευσης. Η κουλτούρα και λειτουργία της σύγχρονης
οικογένειας, η δράση του εκπαιδευτικού κινήματος και η άσκηση της
εκπαιδευτικής πολιτικής «αντιμετωπίζουν» την παιδαγωγική όψη ως μη
υπάρχουσα, και ίσως να είναι και το μοναδικό σημείο στο οποίο έχουν αυτή
την αντιεκπαιδευτική συναντίληψη αυτοί οι τρεις παράγοντες.
δ) Η ενασχόληση των πολιτικά υπεύθυνων με το
νηπιαγωγείο δεν προσδίδει δημοσιότητα, όπως εκείνη του τρόπου πρόσβασης
στο πανεπιστήμιο. Και χωρίς δημοσιότητα δεν μπορούν να «αναπνεύσουν» οι
Υπουργοί – ας είναι και της Παιδείας.
ε) Έχω την γνώμη ότι λαμβάνοντας υπόψη την
κρατούσα ανδροκρατική νοοτροπία η μεγάλη παρουσία γυναικών – νηπιαγωγών
εκλαμβάνεται και ως αδύνατο σημείο. Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι
περισσότεροι γονείς προτιμούν μάλλον γυναίκα νηπιαγωγό για
συγκεκριμένους λόγους. Αλλά πώς να μην έχουμε αντιφάσεις, αφού εκλείπει
σε μεγάλο βαθμό ο ορθολογισμός στον τρόπο σκέψης μας και δράσης μας;
Τι προτείνω;
Οι συνάδελφισσες και οι συνάδελφοι νηπιαγωγοί να
εντείνουν τη συλλογική δράση τους για να γίνει το Νηπιαγωγείο βασικό
πεδίο αναφοράς του συνολικού εκπαιδευτικού κινήματος. Να παίρνουν όλο
και πιο πολλές πρωτοβουλίες σε κάθε νηπιαγωγείο, που θα αναδεικνύουν τη
σπουδαιότητα του ρόλου του στην πνευματική καλλιέργεια, στην
κοινωνικοποίηση, στην παιδαγωγική, στην κουλτούρα, στη βιβλιοφιλία, στη
φιλοπεριέργεια, στην πρωτοβουλία, στη συνεργατικότητα, στη μαθησιακή
ετοιμότητα κλπ των παιδιών.
Η κύρια ευθύνη αλλά και η μεγάλη πρόκληση είναι δική τους!
*Ο Νίκος Τσούλιας είναι πρώην Πρόεδρος της ΟΛΜΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου