White Frost, 1875 – Claude Monet
Του Νίκου Τσούλια
Ως προς τι το προαναφερόμενο ερώτημα; Είναι υλικά αγαθά τα γεγονότα για να μπορούν να καταναλωθούν; Κι όμως μπορούν! Εννοώ να τα τρώει το μαύρο σκοτάδι της λήθης και να μην τα λαμβάνουμε υπόψη μας, αν και έχει νόημα και αξία να τα διατηρούμε στη σκέψη μας και να τα λαμβάνουμε ουσιαστικά υπόψη μας.
Υπάρχει κι άλλη ένσταση. Γεμάτη είναι η ζωή μας γεγονότα – κάθε στιγμή κάτι συμβαίνει. Θα μπορούσε λοιπόν κάθε γεγονός να είναι στην επιφάνεια της ζωής μας και να ασχολούμαστε με αυτό; Φυσικά και όχι. Αλλά υπάρχουν γεγονότα και γεγονότα. Αναφέρομαι στα γεγονότα που είτε η επίδρασή τους διαρκεί ανεξάρτητα από το χρόνο της πρώτης εκδήλωσής τους είτε η ερμηνεία τους είναι αναγκαία για να μπορούμε να εξηγούμε την τρέχουσα πραγματικότητα.
Αν όμως προσπερνάμε τα γεγονότα – που ούτως ή άλλως δρουν έμμεσα ή άμεσα στη ζωή μας – και δεν μας διδάσκουν, αν τα λησμονούμε και έτσι νομίζουμε ότι είναι «περασμένα ξεχασμένα», τότε πολύ απλά αυτά μας εκδικούνται.
Ας δούμε ένα παράδειγμα για να τεκμηριώσω τον ισχυρισμό μου. Εδώ και αρκετά χρόνια έχουμε κρίση στη χώρα μας. Είναι ένα «συνεχές γεγονός» και φυσικά δεν μπορούμε να το ξεχάσουμε ή να το παρακάμψουμε, γιατί πολύ απλά επιδρά στη ζωή μας με πολύ έντονο τρόπο. Αλλά η κρίση δεν έπεσε από τον ουρανό ούτε είναι φυσικό φαινόμενο ανεξάρτητο από τη δική μας δράση. Η κρίση είχε αιτίες που τη δημιούργησαν – και αυτές είναι γεγονότα! Ποια είναι λοιπόν αυτά τα γεγονότα;
Εδώ αρχικά η γενική ερμηνεία δόθηκε με μανιχαϊκό τρόπο. «Ευθύνεται η κεντροαριστερά», και αυτό αποτιμήθηκε και πολιτικά στις εκλογές. Και μάλιστα επιβραβεύτηκαν τα κόμματα εκείνα που βροντοφώναξαν με ισχυρό τρόπο την ευθύνη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά προχώρησαν σε βιαιότητες και σε προπηλακισμούς ατόμων – ανεξάρτητα αν είχαν κάποια συγκεκριμένη ευθύνη για την κρίση, αρκούσε να είναι πασόκος. Αν όμως ένα σημαίνον κυβερνητικό στέλεχος μεταπηδούσε σε άλλο κόμμα, όχι μόνο δεν είχε ευθύνη αλλά γινόταν και τιμητής!
Αλλά σήμερα κανένας μας δεν ξέρει ποια είναι η γενική εκτίμηση του λαού για την πρόκληση της κρίσης. Φυσικά κάποια γεγονότα έχουν συμβάλλει για αυτό, ωστόσο δεν φαίνεται να μας πολυνοιάζει. «Πάμε στα παρακάτω. Η ζωή τρέχει. Θα σταθούμε στο παρελθόν;». Είναι οι σιωπηλές απαντήσεις.
Κι όμως. Αν δεν ερμηνεύσουμε ουσιαστικά τις αιτίες της κρίσης για να μπορούμε να κάνουμε άλλες επιλογές, θα τις ξαναβρούμε μπροστά μας. Δεν είναι καθόλου «χθεσινή» υπόθεση αλλά απόλυτα «αυριανή»!
Αν λοιπόν μένουμε στην εκτίμηση ότι τελικά για την κρίση ευθύνεται απλά και μόνο ένα πολιτικό κόμμα, τότε είναι φανερό ότι όχι μόνο «καταναλώνουμε» το γεγονός (τις αιτίες της κρίσης) αλλά είμαστε ακόμα πιο πίσω: δεν έχουμε καταλάβει τι συνέβη ή τι συμβαίνει.
Μπορούμε όμως με ανορθολογισμούς και με «αποσιωπήσεις» να φτιάξουμε τη ζωή μας και το δημόσιο βίο της χώρας μας; Αλλά όταν έχουμε ευρεία δεξαμενή «αρνητών» της πανδημίας του covid 19, που είναι φως φανάρι γεγονός και που η επιστήμη και η ίδια η πραγματικότητα το καταδεικνύουν, πώς μπορούμε να ερμηνεύουμε αιτίες – γεγονότα που απαιτούν και μια κάποια μορφή στοχασμού και ερμηνευτικής δεξιότητας;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου