Το καρτέλ του καταναλωτή

Του Αντώνη Φουρλή

Η «αριθμητική» που εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες στο γάλα, στα φάρμακα και στο... αζύγιστο ψωμί μας, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομία των νοικοκυριών μας. Πόσο πιθανό είναι, όμως, να επιβιώσει ένα οικονομικό «μοντέλο» που στοχεύει στη διαφύλαξη συμφερόντων συγκεκριμένων κατηγοριών επαγγελματιών, υποχρεώνοντας τους καταναλωτές να επιλέγουν από περιορισμένη γκάμα προϊόντων; Και για πόσο καιρό μπορεί να αντέξει ένα τέτοιο μοντέλο, σε μία αγορά παγκοσμιοποιημένη και ορθάνοιχτη; Γάλα μόνο από ελληνική αγελάδα; Φάρμακο μόνο από το χέρι του φαρμακοποιού–ιδιοκτήτη φαρμακείου (αλήθεια, αυτός δεν είναι επιχειρηματίας;) και φρατζόλα του μισού κιλού που ζυγίζει 350 γραμμάρια;
Μήπως η «προστασία» καταντά τελικά «κόλπο» εις βάρος των φτωχότερων καταναλωτών; Το αντεπιχείρημα των συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων, είναι ότι οι ίδιοι προστατεύουν τη δημόσια υγεία στην περίπτωση του φαρμάκου, ή φροντίζουν για την διατροφή μας και προσφέρουν αγνά παραδοσιακά προϊόντα, στην περίπτωση του γάλακτος και του ψωμιού. Και τότε, γιατί ανησυχούν; Ένα πραγματικά εξαιρετικό προϊόν, ανώτερο ποιοτικά από τον ανταγωνισμό, προφανώς είναι δυνατό – αν όχι εύκολο – να αναγνωριστεί από τον καταναλωτή. Στο κάτω–κάτω, δεν είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις ένα ψωμί που σου αρέσει περισσότερο. Ακόμα και σήμερα, ο καθένας διαλέγει τον φούρνο που θεωρεί καλύτερο και πίνει το γάλα που εμπιστεύεται. Δεν είναι όλα ίδια.
Σε πολλές χώρες του κόσμου, η απελευθέρωση για την οποία σφάζονται παλικάρια εδώ, έχει γίνει προ πολλού και η ζωή τα έλυσε όλα στην πορεία. Γάλατα υπάρχουν πολλά και ψωμιά το ίδιο. Επιπλέον, υπάρχουν παραγωγοί – καλοί και μέτριοι – όπως και εκατομμύρια φούρνοι. Και μάλιστα, υπάρχουν παραγωγοί που εξάγουν, όπως και βιομηχανίες γάλακτος που επιβιώνουν στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό, έχοντας κατορθώσει να μετεξελιχθούν σε σύγχρονες επιχειρήσεις με εξελιγμένες μονάδες παραγωγής. Και δεν υπάρχουν μόνο οι πολυεθνικοί κολοσσοί του είδους. Υπάρχουν σίγουρα και μικροί τοπικοί παραγωγοί. Όποιος δεν με πιστεύει, θα το διαπιστώσει όταν ταξιδέψει σε οποιαδήποτε επαρχιακή πόλη της Γαλλίας ή της Ιταλίας...

Μην ξεχάσω και το φάρμακο. Άκουσα το επιχείρημα, ότι δεν κάνει λέει να αγοράζει κανείς παυσίπονα ή βιταμίνες παρά μόνο από φαρμακεία, γιατί υπάρχουν και παρενέργειες από τέτοια σκευάσματα. Εγώ δεν θυμάμαι ποτέ φαρμακοποιό να μου παραθέτει ανάλυση για τις ασπιρίνες ή τα αναβράζοντα παυσίπονα, που έχω αγοράσει με το κιλό στη ζωή μου!

Υπάρχουν και οι καταναλωτές. Όλοι αυτοί που είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται και τους φόρους τους να αυξάνονται μέχρι τρέλας. Αυτοί που δεν ανήκουν στα «προστατευόμενα είδη» του ελληνικού πελατειακού κράτους και του πολιτικού συστήματος. Αυτοί που είναι απλώς υποχρεωμένοι να αγοράσουν φάρμακα, ψωμί και γάλα για τα παιδιά τους με τα λιγότερα χρήματα που τους απέμειναν. Αυτοί που δικαιούνται θεωρητικά να επιλέξουν οι ίδιοι, πώς θα τα διαθέσουν και πόσο θα πληρώσουν. Φυσικά, μπορούμε να τους θεωρούμε όλους αυτούς ηλίθιους, οπότε και να συμφωνήσουμε ότι πρέπει στους αιώνες των αιώνων, να παραχωρούν σε άλλες «υπεύθυνες» επαγγελματικές ομάδες να φροντίζουν «για το καλό τους». Βλέπετε, ο καταναλωτής δεν είναι ικανός να φτιάξει ούτε ένα τόσο δα καρτέλ...

ΠΗΓΗ: