Τώρα που φεύγετε από το σχολείο…

Του Νίκου Τσούλια*

Αγαπητοί μαθητές, αγαπητές μαθήτριές μου

     Βρίσκεστε σε μια μεγάλη καμπή της ζωής σας. Συνδέεται η φάση αυτή με την ενηλικίωσή σας, που «από μόνη» της σας εισάγει στον κόσμο των πολιτών, στην ενεργό συμμετοχή στα πολιτικά δρώμενα της χώρας, στη διαμόρφωση της κοινωνίας μας.

     Αλλά το τέλος της σχολικής σας ζωής μπορεί να

θεωρηθεί και ως ένα μεγάλο βήμα στο πεδίο της υπευθυνότητας και της δημιουργικότητας, ένα άλμα σε μια άλλη μορφή ζωής που η ελευθερία συνδέεται άρρηκτα με το ξεκίνημα του αγώνα για την επαγγελματική σας διαδρομή και την κοινωνική σας ανέλιξη. Παύετε να είστε πλέον μικροί και μικρές με οποιαδήποτε διασταλτική και ερμηνευτική προσέγγισή κι αν γίνει. Είστε πλέον υπεύθυνοι απέναντι στον εαυτό σας. Και αυτό είναι στοιχείο ομορφιάς αλλά και πρόκλησης, συστηματικού αγώνα και ισχυρής θέλησης.

     Η εκπαίδευση είναι η βάση της ζωής σας. «Η εκπαίδευση, για την οποία μίλησαν ο Μπέρτραντ Ράσσελ, ο Τζων Ντιούι και άλλοι, είναι από μόνη της μία αξία. Η όποια επίδρασή της στην κοινωνία παράγει αξία επειδή βοηθά στη δημιουργία καλύτερων ανθρώπων. Αυτός θα πρέπει να είναι εξάλλου ο ρόλος ενός εκπαιδευτικού συστήματος» (Τσόμσκυ). Αν το σχολείο σάς έμαθε τη γενική θεσμική εκπαίδευση, έναν πλούτο γνώσεων και δεξιοτήτων από το παραμύθι και το συλλαβισμό μέχρι τις πράγματι υψηλές μαθησιακές απαιτήσεις του λυκείου, να ποια θα είναι τα στοιχεία της εκπαίδευσης που θα σας συνοδεύουν σ’ όλη σας τη ζωή: οι πλούσιες αναμνήσεις, η αγωγή και το αξιακό φορτίο, οι βασικές γνώσεις και, το πιο σημαντικό, η πίστη στον εαυτό σας, η πάντα ακόρεστη θέλησή σας να αγωνίζεστε για να κάνετε τη ζωή σας όμορφη και να δημιουργείτε το δικό σας αυθεντικό μέλλον.

     Γιατί, η «παραδοσιακή αντίληψη της εκπαίδευσης, που πηγάζει από την Αναγέννηση, θέτει ως ύψιστους στόχους ζωής το να ερευνάς και να δημιουργείς – να ερευνάς τον πλούτο του παρελθόντος και να εσωτερικεύεις τα σημαντικά για σένα σημεία, να συνεχίζεις διευρύνοντας αυτή την αναζήτηση κατανόησης των πραγμάτων με το δικό σου προσωπικό τρόπο. Από αυτή την οπτική, σκοπός της εκπαίδευσης είναι να βοηθά τους ανθρώπους να προσδιορίσουν πώς θα μαθαίνουν μόνοι τους» (Τσόμσκυ).

     Να δημιουργήσετε εκείνη την προσωπικότητα, που θα σας οδηγεί στην ελευθερία της σκέψης σας, στην ανεξαρτησία του πνεύματός σας, στη χειραφέτησή σας και στην αυτοπραγμάτωσή σας. Να αγωνίζεστε με πάθος για την επιτυχία των φιλοδοξιών σας και των ονείρων σας. Η ομορφιά της ζωής βρίσκεται στον αγώνα που κάνουμε για αυτή. Να πιστέψετε στον εαυτό σας. Να προάγετε διαρκώς την πνευματική σας καλλιέργεια και τις ανθρώπινες και κοινωνικές σχέσεις. Να έχετε ως σταθερές αξίες την Αγάπη και τη Γνώση. Να γίνετε καλοί άνθρωποι, ενεργοί πολίτες, χρηστοί χαρακτήρες.

     Όλα αυτά φυσικά είναι απόψεις άλλου. Να μην τις υιοθετήσετε άκριτα, να τις αμφισβητήσετε και να πλάσετε τις δικές σας προτεραιότητες και επιλογές. Υπάρχει κάτι που υπερβαίνει πάντα τη γνώμη του άλλου – προφανώς και του εκπαιδευτικού. «Είναι γεγονός ότι η επιστήμη δε θα μπορούσε να προχωρήσει αν δεν βασίζονταν στην τάση για αντιλογία, στην αμφισβήτηση του δόγματος και της αυθεντίας, στην αναζήτηση εναλλακτικών, στη χρήση της φαντασίας, στην παρορμητική ελεύθερη ενασχόληση, στη συνεργασία, που μπορείς να τη δεις να εξελίσσεται σταθερά καθώς περνάς από τις αίθουσες. Αυτό είναι το εκπαιδευτικό σύστημα που θα ήθελα να εφαρμόζεται από το νηπιαγωγείο» (Τσόμσκυ).

     Γι’ αυτό να δημιουργήσετε το δικό σας δρόμο – αλλιώς δεν θα δώστε νόημα στη ζωή σας. Καθένας σας και καθεμιά σας είστε μοναδικά, ξεχωριστά, ιστορικά πρόσωπα και δεν μπορεί παρά να γράψετε τη δική σας αφήγηση για τη ζωή!

Υ.Γ.

Το κείμενο αυτό το αφιερώνω σ’ όλους τους μαθητές μου και τις μαθήτριές μου με αγάπη, γιατί η μικρή συμπόρευσή μας ήταν για μένα ένα όμορφο ταξίδι, που μου επηρέασε επί τα βελτίω και με πολύ δημιουργικό τρόπο τη ζωή μου και τον χαρακτήρα μου!

*Ο Νίκος Τσούλιας είναι πρώην πρόεδρος της ΟΛΜΕ