Κινηματογραφικό εργαστήριο με τον σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ

 

"Προφορική μαρτυρία, Ιστορικό ντοκιμαντέρ και Εκπαίδευση»

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
με τον σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ
δημιουργό των ντοκιμαντέρ:
Φιλιά εις τα παιδιά
Πέρασα κι εγώ από κει κι είχα παπούτσια από χαρτί
Συναντήσεις με τη μητέρα μου Λέλα Καραγιάννη

Θα γίνουν δυο παρόμοια εργαστήρια, σε διαφορετικές ημερομηνίες, με διαφορετικές ομάδες.
Το κάθε εργαστήριο θα γίνει σε δυο φάσεις (Α’ & Β’).
Η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική και στις δυο.

Έναρξη με ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ μάθημα (Α’ φάση)
1η ομάδα:  Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2020, 17:30-21:00
2η ομάδα:  Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2020, 17:30-21:00

ΔΙΑ ΖΩΣΗΣ συνάντηση (Β’ φάση)
1η ομάδα:  Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2020, 10:30-18:00
2η ομάδα:  Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2020, 10:30-18:00
Στον Πολιτιστικό Πολυχώρο “Δημήτρης Χατζής”

Συνολική διάρκεια των δυο φάσεων κάθε εργαστηρίου: 11 ώρες
Συνολική διάρκεια απασχόλησης (με τη δουλειά στο σπίτι): 14 ώρες

Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων ανά ομάδα: 12 άτομα
Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Για να δηλώσετε συμμετοχή στο Εργαστήριο πρέπει μέχρι την Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου, ώρα: 23:59 να στείλετε συμπληρωμένη τη Δήλωση συμμετοχής που θα βρείτε δεξια στην αρχική σελίδα της ιστοσελίδας www.pkdi.gr, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: pkioannina@gmail.com
Στη Δήλωση συμμετοχής θα σημειώσετε και την επιθυμητή ομάδα (1 ή 2).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
α) Οι ενδιαφερόμενοι/ες παρακαλούνται, για την καλύτερη παρακολούθηση των εργαστηρίων, να δουν παρακάτω τις παραγράφους ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ και ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ .
β) Στις δια ζώσης συναντήσεις θα τηρηθούν τα μέτρα υγειονομικής προστασίας.
Το μεγαλύτερο μέρος του μαθήματος θα γίνει σε ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣ χώρους.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ

Ένα συναρπαστικό ταξίδι στον χώρο της προφορικής ιστορίας, ένα άνοιγμα στον κόσμο του Ανθρωποκεντρικού Ντοκιμαντέρ, του πιο ανερχόμενου είδους κινηματογράφου, που δίνει τον λόγο στους απλούς ανθρώπους, στους αφανείς ήρωες της ζωής. Μέσα από τις δικές τους βιωματικές αφηγήσεις φτιάχνονται ταινίες με αλήθεια, συναίσθημα και χιούμορ, που συγκινούν, διασκεδάζουν, επιμορφώνουν ενώ παράλληλα ανιχνεύουν τη σύγχρονη καθημερινότητα, την παράδοση και την Ιστορία.

Στο εργαστήριο αυτό θα φωτίσουμε κάποιες από τις πολλές όψεις της προφορικής ιστορίας, η οποία, με την αμεσότητα και τη δύναμή της, μπορεί όχι μόνο να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός Ανθρωπολογικού, Εθνογραφικού ή Ιστορικού ντοκιμαντέρ, αλλά και να δώσει νέα πνοή στην Εκπαίδευση, στην καλλιτεχνική έκφραση, στην ιστορική και λαογραφική έρευνα — ακόμα και στην καθημερινή μας ζωή!

Θα μας απασχολήσουν τα παρακάτω ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ:
— Πώς καταγράφουμε μια προσωπική μαρτυρία που να είναι αφ’ ενός επιστημονικά αξιόπιστη και αφ’ ετέρου αξιοποιήσιμη για εκπαιδευτικούς, ερευνητικούς ή καλλιτεχνικούς σκοπούς;
— Πώς βοηθάμε έναν “απλό” άνθρωπο να σταθεί χωρίς φόβο μπροστά στην κάμερα και να μοιραστεί μαζί μας τις “ασήμαντες” προσωπικές του ιστορίες με ειλικρίνεια και αμεσότητα;
— Πώς μπορούμε να κάνουμε την προφορική ιστορία πολύτιμο εργαλείο του μαθήματος της Ιστορίας (και όχι μόνο!) μέσα στη σχολική τάξη;
— Πώς μπορούμε να καταγράφουμε αλλά και να διδάσκουμε τη “μεγάλη” Ιστορία μέσα από τις “μικρές”, προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων;
— Με ποιον τρόπο μπορεί η δουλειά με τις βιωματικές αφηγήσεις των καθημερινών ανθρώπων να βοηθήσει έναν ηθοποιό ή έναν αφηγητή ιστοριών να αναπτύξει τα προσωπικά του εκφραστικά μέσα;

Πρόκειται για δυο αυτοτελή εργαστήρια με ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ και ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ, που θα ανιχνεύσουν τα παραπάνω ερωτήματα με τρόπο ευχάριστο και δημιουργικό.

Θα αξιοποιηθεί η εμπειρία του βραβευμένου σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ όχι μόνον από τη διδασκαλία στα προηγούμενα Κινηματογραφικά Εργαστήρια σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας αλλά και αυτή που απέκτησε περιοδεύοντας σε 40 γνωστά Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και του Καναδά, προβάλλοντας τις ταινίες του.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Στη διάρκεια του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες, πέρα από τις ΠΡΟΒΟΛΕΣ θα πάρουν μέρος σε κάποιες από τις ακόλουθες ομαδικές ΑΣΚΗΣΕΙΣ:

1) Μια φωτογραφία (που θα δείξει ο εισηγητής) θα βάλει στην ομάδα το ερώτημα: Πώς μπορούμε να φτιάξουμε μια μικρή ιστορία για τη δράση των ανθρώπων παρατηρώντας τις λεπτομέρειες μιας φωτογραφίας στην οποία δεν υπάρχουν άνθρωποι;

2) Μια άσκηση τοπικής Ιστορίας με αφορμή μια-δυο παλιότερες φωτογραφίες της πόλης (τις οποίες θα φέρει ο εισηγητής) φιλοδοξεί να δημιουργήσει μια βιωματική σχέση με την Ιστορία και μπορεί να γίνει, στη συνέχεια, ένα απλό, ευχάριστο και πολύτιμο εργαλείο στον χώρο της Εκπαίδευσης – και όχι μόνο!

3) Μια άσκηση στην οποία κάποιος/κάποια από την ομάδα κινηματογραφεί (με τη βοήθεια του Βασίλη Λουλέ) ένα άλλο άτομο της ομάδας, που, εθελοντικά, αφηγείται μια δική του προσωπική ιστορία. Οι υπόλοιποι της ομάδας παρατηρούν και σημειώνουν. Στο τέλος γίνεται συνολικός σχολιασμός. Θα δοθεί, έτσι, η δυνατότητα να μελετήσουμε τις δυσκολίες και τα απρόοπτα που επιφυλάσσει η ζωντανή μαρτυρία, να δούμε την ετοιμότητα του αφηγητή αλλά και τους τρόπους που μπορούμε να κάνουμε την αφήγηση πιο ζωντανή και ενδιαφέρουσα!

4) Ένα παιχνίδι της κάμερας με τις τσάντες των συμμετεχόντων, με τη μνήμη τους και με μια …παντόφλα! Ένας απλός τρόπος να θυμηθούμε ότι η επιλογή της θέσης της κάμερας αποτελεί την βασική αρχή του κινηματογράφου. Μια άσκηση πάνω στο βλέμμα και στο διαφορετικό νόημα που αποκτούν τα πράγματα μέσω αυτού. Απαραίτητα αξεσουάρ είναι οι φωτογραφικές μηχανές (ή τα κινητά) και οι τσάντες (γυναικείες και αντρικές) με το καθημερινό τους περιεχόμενο.

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

Το εργαστήριο απευθύνεται σε ανθρώπους που τους αρέσει η προφορική ιστορία και το ντοκιμαντέρ, η Ιστορία, η φωτογραφία και η παρατήρηση.
Μπορεί, ενδεικτικά, να είναι: εκπαιδευτικοί (κάθε βαθμίδας και κατεύθυνσης), παραμυθάδες ή αφηγητές, σπουδαστές ή επαγγελματίες του κινηματογράφου και του θεάτρου (σκηνοθέτες, ηθοποιοί, τεχνικοί), απόφοιτοι ή φοιτητές Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών επιστημών, φωτογράφοι, και γενικότερα όσοι ενδιαφέρονται για τα παραπάνω πεδία.
Για τη συμμετοχή στο εργαστήριο δεν απαιτείται επαγγελματική εμπειρία στον χώρο του κινηματογράφου.

ΣΤΟΧΟΣ

Βασικός στόχος του εργαστηρίου είναι να δώσει στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να γνωρίσουν μεθοδολογικά εργαλεία χρήσιμα στις εκπαιδευτικές, καλλιτεχνικές ή ερευνητικές δραστηριότητές τους. Θα “δουν” και θα “ακούσουν” με έναν καινούργιο τρόπο τις ιστορίες των άλλων ανθρώπων και θα δουλέψουν πάνω σε κάποιες πρακτικές ασκήσεις, τις οποίες, στη συνέχεια, θα μπορούν να τις υλοποιήσουν και οι ίδιοι στους δικούς τους χώρους δράσης.

 

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ της Α’ και της Β’ φάσης

Α’ ΦΑΣΗ: 26 - 27 Σεπτεμβρίου 2020 (ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΜΑΘΗΜΑ)
Μια εβδομάδα πριν από αυτό το μάθημα οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες θα λάβουν στο email τους κάποιες ταινίες ντοκιμαντέρ (συνολικής διάρκειας 1 ώρας) τις οποίες θα πρέπει να δουν με προσοχή, ώστε πάνω σε αυτές να γίνει η εισαγωγή στο αντικείμενο.

Β’ ΦΑΣΗ: 3 - 4 Οκτωβρίου 2020 (ΔΙΑ ΖΩΣΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ)
Μετά το διαδικτυακό μάθημα, οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες, εκτός από παραπάνω ταινίες,  θα λάβουν στο email τους κάποιες ακόμα ταινίες (συνολικής διάρκειας 50 λεπτών), τις οποίες πρέπει να έχουν δει πριν τη δια ζώσης συνάντηση.

 

ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ (για τη Β’ φάση)

— Όσοι/όσες παρακολουθήσουν το εργαστήριο πρέπει να έχουν μαζί τους φωτογραφική μηχανή (ή κινητό με φωτογραφική) καθώς και τα καλώδια για μεταφορά των δεδομένων σε υπολογιστή
— Βιντεοκάμερα (εάν υπάρχει)
— Τρίποδο για την κάμερα (εάν υπάρχει)
— laptop (εάν υπάρχει).

 

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΟΥΛΕΣ – ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Είναι σκηνοθέτης ταινιών ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας.
Γεννήθηκε στα Τρίκαλα και ζει στην Αθήνα.
Συνεργάστηκε για χρόνια με την ΕΡΤ στο πρόγραμμα παραγωγής ταινιών μυθοπλασίας μικρού μήκους καθώς και με το Κινηματογραφικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών στα παλιά κινηματογραφικά επίκαιρα.
Οι ταινίες του τιμήθηκαν με βραβεία, έλαβαν μέρος σε πολλά φεστιβάλ του εξωτερικού, μεταδόθηκαν από ξένα και ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια, συμπεριλήφθηκαν σε διεθνή αφιερώματα και χρησιμοποιούνται ως εκπαιδευτικό υλικό σε Πανεπιστήμια.

Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με ντοκιμαντέρ προσωπικών αφηγήσεων. Καταγράφει μαρτυρίες καθημερινών ανθρώπων, με τέτοιον τρόπο ώστε μέσα από αυτές τις “μικρές” ιστορίες να μπορεί ο θεατής να έχει μια αίσθηση της μεγάλης, καθολικής Ιστορίας. Τα έργα του καλύπτουν επίσης θέματα Εθνογραφίας, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Βιομηχανικής Αρχαιολογίας. 

Το ντοκιμαντέρ του Φιλιά εις τα παιδιά (2012), με θέμα μικρά παιδιά Ελλήνων Εβραίων που σώθηκαν κατά την Γερμανική Κατοχή χάρις στην προστασία που τους πρόσφεραν Χριστιανοί, τιμήθηκε με βραβεία σε φεστιβάλ κινηματογράφου, προβλήθηκε επί σειρά εβδομάδων σε κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας και Θεσσαλονίκης και έδωσε αφορμή για πολλά κείμενα και σχόλια στον Τύπο. Προβάλλεται συχνά στην Ευρώπη, ΗΠΑ, Καναδά και Αυστραλία.

Στο ντοκιμαντέρ Πέρασα κι εγώ από κει κι είχα παπούτσια από χαρτί (2014) γιαγιάδες και παππούδες, λαϊκοί παραμυθάδες της ελληνικής υπαίθρου αφηγούνται στον κινηματογραφικό φακό παραμύθια και ιστορίες με οικουμενικό χαρακτήρα.

Η μικρού μήκους ταινία μυθοπλασίας Ένας λαμπερός ήλιος (2000) προβλήθηκε σε πολλά φεστιβάλ, μεταδόθηκε από ARTE TV (Γερμανία-Γαλλία) και προβλήθηκε σε πολλές χώρες στο πλαίσιο αφιερωμάτων για τον «Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο».

Τα 5 τελευταία χρόνια ταξιδεύει συχνά στις ΗΠΑ και στον Καναδά προσκεκλημένος από Πανεπιστήμια προκειμένου να προβάλλει τις ταινίες του. Η αρχή έγινε το 2014 μετά από πρόταση του ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΩΝΑΣΗ (USA), που οργάνωσε και χρηματοδότησε την πρώτη περιοδεία σε 11 Πανεπιστήμια. Από τότε ακολούθησαν και άλλες περιοδείες και, έτσι, τα έργα του «Φιλιά εις τα παιδιά / Πέρασα κι εγώ από κει κι είχα παπούτσια από χαρτί / Θηλειά / Συναντήσεις με τη μητέρα μου Λέλα Καραγιάννη / Ένας λαμπερός ήλιος» προβλήθηκαν και συζητήθηκαν σε περίπου 40 Πανεπιστήμια, ανάμεσα στα οποία και τα: HARVARD, COLUMBIA, YALE, STANFORD, MICHIGAN, PRINCETON, UCLA, PENN, Mc GILL, SIMON FRASER, YORK, UNIVERSITY OF NEW MEXICO, STONY BROOK, INDIANA UNIVERSITY, DUKE, LOYOLA MARYMOUNT (LOS ANGELES), UNIVERSITY OF MISSOURI-ST. LOUIS, CALIFORNIA STATE UNIVERSITY SACRAMENTO, DARTMOUTH COLLEGE, κ.ά.

Πραγματοποιεί Εργαστήρια Κινηματογράφου, όπως: Από την προσωπική μαρτυρία στη μεγάλη Ιστορία, Το Ντοκιμαντέρ ως εργαλείο στην Εκπαίδευση, Κινηματογραφώντας την ιστορική μνήμη, Αρχειακά τεκμήρια και ανθρώπινες ιστορίες στο ντοκιμαντέρ, Φτιάχνοντας ντοκιμαντέρ με προφορικές ιστορίες.
Συνεργάζεται με κατά τόπους Ιστορικά ή Εθνογραφικά Μουσεία, Πανεπιστήμια, Αρχεία και άλλους πολιτιστικούς φορείς.

Έχει διατελέσει μέλος σε κριτικές επιτροπές φεστιβάλ ταινιών και σε επιτροπές αξιολόγησης σεναρίων, σύμβουλος σκηνοθέτης σε σχέδια ανάπτυξης ντοκιμαντέρ πάνω στο προσφυγικό ζήτημα, κλπ.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ (επιλογή)

2019  Αδελφές ψυχές / ντοκιμαντέρ 20’
2016  Ανήκω εδώ (Η παλιά μουσουλμανική Κοινότητα Ρόδου) / ντοκιμαντέρ 47’
2015  On.Off / ντοκιμαντέρ 13’
2014  Πέρασα κι εγώ από κει κι είχα παπούτσια από χαρτί / ντοκιμαντέρ 91’
2014  Θηλειά / ντοκιμαντέρ 12’
2012  Φιλιά εις τα παιδιά / ντοκιμαντέρ 115’
2012  Στα ορεινά βοσκοτόπια / ντοκιμαντέρ 60’
2005  Συναντήσεις με τη μητέρα μου Λέλα Καραγιάννη / ντοκιμαντέρ 29’
2000  Ένας λαμπερός ήλιος / μυθοπλασία 36’
1999  Ελευσίνα, ιστορίες στον απόηχο των μηχανών / ντοκιμαντέρ 30’
1996  Μετέωρα-Πίνδος, οδοιπορικό / ντοκιμαντέρ 93’
1993  Ο Αμερικάνος / μυθοπλασία 39’
1990  Απών / μυθοπλασία 15’