Κατάσχεση χωρίς προειδοποίηση μισθών, καταθέσεων, θυρίδων

Στα ξαφνικά η Εφορία θα δεσμεύει περιουσιακά στοιχεία των φορολογουμένων για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο

Ελενα Λάσκαρη

Κατασχέσεις χωρίς προειδοποίηση του φορολογουμένου, προληπτικές συντηρητικές κατασχέσεις πριν καν λήξει η προθεσμία πληρωμής του φόρου και χωρίς εισαγγελική απόφαση αλλά και δέσμευση κοσμημάτων, έργων τέχνης ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται σε τραπεζικές θυρίδες βάζει στο παιχνίδι της αύξησης των εσόδων το υπουργείο Οικονομικών.

Στα «ψιλά» του νομοσχεδίου για τον φόρο ακινήτων, το υπουργείο Οικονομικών έχει περιλάβει πλήθος διατάξεων με τις οποίες έρχονται ριζικές ανατροπές στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Με τις συγκεκριμένες διατάξεις επιστρατεύονται προληπτικά μέτρα κατασχέσεων για να διασφαλιστεί η είσπραξη εσόδων κυρίως στην περίπτωση μεγάλης φοροδιαφυγής ή σε περιπτώσεις όπου η Φορολογική Διοίκηση έχει ενδείξεις ότι ο φορολογούμενος, παρότι έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τους φόρους του, ενδέχεται να προτιμήσει να αφήσει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Συγκεκριμένα, στο άρθρο 48 προβλέπεται ότι «δεν απαιτείται η κοινοποίηση της ειδοποίησης για την επιβολή κατάσχεσης στις περιπτώσεις κατάσχεσης χρηματικών ποσών ή απαιτήσεων στα χέρια του φορολογούμενου ή τρίτου». Αυτό σημαίνει πως αν για παράδειγμα γίνει κατάσχεση στις καταθέσεις ή στα ενοίκια που οφείλονται στον φορολογούμενο με ληξιπρόθεσμα χρέη, ο φορολογούμενος θα το μάθει... τελευταίος. Προηγούμενη ειδοποίηση δεν προβλέπεται.

ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ έρχονται και στα χρονικά περιθώρια που είχαν μέχρι σήμερα οι φορολογούμενοι να τακτοποιήσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις πριν ενεργοποιηθούν μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.

Μέχρι σήμερα, το αρμόδιο όργανο της Φορολογικής Διοίκησης κοινοποιούσε στον φορολογούμενο με ληξιπρόθεσμες οφειλές ατομική ειδοποίηση. Η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης ακολουθούσε, μετά την πάροδο όμως τουλάχιστον 30 ημερών από την κοινοποίηση της ειδοποίησης. Εφεξής, το περιθώριο των 30 ημερών καταργείται.

Τα πάνω κάτω έρχονται και στη σχετική ασφάλεια που παρείχαν μέχρι σήμερα οι τοποθετήσεις περιουσιακών στοιχείων σε θυρίδες. Στο ίδιο άρθρο, καθιερώνονται οι κατασχέσεις και στο περιεχόμενο τραπεζικών θυρίδων.

«Εφόσον η Φορολογική Διοίκηση διαπιστώνει παραβάσεις φοροδιαφυγής, αθροιστικά πάνω από 150.000 ευρώ ή εφόσον η αξία των συναλλαγών των φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των 300.000 ευρώ, μπορεί βάσει ειδικής έκθεσης ελέγχου να επιβάλει σε βάρος του παραβάτη, προληπτικά ή διασφαλιστικά του δημοσίου συμφέροντος μέτρα, άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα. Ειδικότερα, η Φορολογική Διοίκηση, μπορεί να μην παραλαμβάνει και να μη χορηγεί έγγραφα που απαιτούνται για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων. Στην περίπτωση αυτή, δεσμεύεται το 50% των καταθέσεων πάσης φύσεως λογαριασμών και παρακαταθηκών και το περιεχόμενο των θυρίδων του παραβάτη. Το μη χρηματικό περιεχόμενο θυρίδων και οι μη χρηματικές παρακαταθήκες δεσμεύονται στο σύνολό τους».

ΧΩΡΙΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ. Στο ίδιο άρθρο άλλωστε, στην παράγραφο 9, ανοίγει ο δρόμος για συντηρητικές κατασχέσεις κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων ακόμα και πριν τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής του φόρου και χωρίς να υπάρχει δικαστική απόφαση.

Συγκεκριμένα ορίζεται ότι: «Η Φορολογική Διοίκηση προκειμένου να διασφαλίζει την είσπραξη φόρων, μπορεί σε επείγουσες περιπτώσεις ή για να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος για την είσπραξη των φόρων, να προβαίνει με βάση τον εκτελεστό τίτλο του άρθρου 45 του Κώδικα, πριν τη λήξη της προθεσμίας καταβολής της οφειλής και χωρίς δικαστική απόφαση στην επιβολή συντηρητικής κατάσχεσης κινητών, ακινήτων, εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε αυτά, απαιτήσεων και γενικά όλων των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη του Δημοσίου είτε βρίσκονται στα χέρια του είτε στα χέρια τρίτου. Η συντηρητική κατάσχεση τρέπεται αυτοδίκαια σε αναγκαστική με την πάροδο της νόμιμης προθεσμίας καταβολής της οφειλής και έχει τις συνέπειες της αναγκαστικής κατάσχεσης από τον χρόνο της εγγραφής της».

Οι παραπάνω διατάξεις γεννούν σειρά ερωτηματικών, για παράδειγμα αναφορικά με τα κριτήρια που θα προσδιορίζουν τον κίνδυνο να μην πληρώσει κάποιος φορολογούμενος τις υποχρεώσεις του, παρότι δεν έχει καν λήξει η προθεσμία πληρωμής.

ΟΙ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ στο φορονομοσχέδιο δεν σταματούν εδώ, καθώς εισάγεται μια σειρά τροποποιήσεων ισχυουσών διατάξεων που οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές. Συγκεκριμένα:

n Παραγραφή: η κοινοποίηση στον φορολογούμενο ατομικής ειδοποίησης και οποιασδήποτε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης διακόπτει την παραγραφή.

n Ποινές στους προϊσταμένους: αντιμέτωποι με πειθαρχικές ποινές θα έρχονται τα αρμόδια όργανα της Φορολογικής Διοίκησης αν μέσα σε πέντε χρόνια από τη λήξη του έτους στην οποία κατέστη υπερήμερη η οφειλή, δεν έχει ενεργοποιήσει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.

n Εύρεση λαθών σε ορίζοντα πενταετίας: η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου εντός πέντε ετών από το τέλος του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης. Με απλά λόγια, μέσα σε πέντε χρόνια από την υποβολή της δήλωσης, αν η Φορολογική Διοίκηση κάνει λάθος, μπορεί να ράψει έξτρα κοστούμι φόρων.

Το σκεπτικό
Με τις συγκεκριμένες διατάξεις επιστρατεύονται προληπτικά μέτρα κατασχέσεων για να διασφαλιστεί η είσπραξη εσόδων κυρίως στην περίπτωση μεγάλης φοροδιαφυγής ή σε περιπτώσεις όπου η Φορολογική Διοίκηση έχει ενδείξεις ότι ο φορολογούμενος, παρότι έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τους φόρους του, ενδέχεται να προτιμήσει να αφήσει ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ