Η θεραπευτική δύναμη της μουσικής

ΤΗΣ ΧΑΪΔΩΣ ΣΚΑΝΔΥΛΑ
chskandyla@ekdotiki.gr

Η πρώτη γλώσσα του ανθρώπου, κάθε ανθρώπου, είναι η μουσική. Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η σχέση της ανθρώπινης ψυχής με τη μελωδία είναι πολύ βαθύτερη από αυτή που νομίζουμε. Κάποιες από τις πτυχές της συναρπαστικής επιστήμης που αποτελεί η μουσικοθεραπεία θα αναλυθούν στο τριήμερο διεθνές επιστημονικό συμπόσιο «Μουσικοθεραπεία: Μουσική-Ψυχή-Σώμα», που θα διοργανωθεί από τις 17 έως και τις 19 Ιανουαρίου στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ στη Θέρμη.
Στο συμπόσιο θα παρουσιαστούν και πρακτικά παραδείγματα ή εφαρμογές της ευεργετικής επίδρασης της μουσικής σε ασθενείς, μέσα από συγκεκριμένες κλινικές περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, αυτές θα προέρχονται από χώρους με τους οποίους συνεργάζεται το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ, όπου διεξάγεται ουσιαστικό ερευνητικό έργο, όπως, για παράδειγμα, το Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων Τρικάλων, ο δήμος Συκεών, η Μονάδα Εφήβου Γ' Ψυχιατρικής Κλινικής, το ΑΧΕΠΑ, τη Μονάδα Αποκατάστασης ο «ΣΩΤΗΡ», καθώς και κέντρα για τρίτη ηλικία, Alzheimer, κ.ά.
Ορισμός
Εναν ορισμό της μουσικοθεραπείας έδωσε στον «ΑτΚ» η λέκτορας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ και μουσικοθεραπεύτρια στην Ελλάδα από το 1991, Ντόρα Ψαλτοπούλου, σύμφωνα με τον οποίο, «η χρήση της μουσικής για μη μουσικά αποτελέσματα, για θέματα ψυχοσωματικά», συνιστά μουσικοθεραπεία.

Απευθύνεται σε συγκεκριμένες παθήσεις η μουσικοθεραπεία κ. Ψαλτοπούλου;

Η μουσικοθεραπεία δεν είναι για συγκεκριμένες παθήσεις. Εχει να κάνει με τις αρχές της ψυχοθεραπείας, αλλά πηγαίνει σε ένα βαθύτερο επίπεδο από την ψυχοθεραπεία, γιατί περιλαμβάνει και το μη λεκτικό κομμάτι της επικοινωνίας. Να πούμε, όμως, ότι δεν είναι εναλλακτική παρέμβαση, αλλά συμπληρωματική ή βασική, σε κάθε περίπτωση, όμως, ισότιμη με την ιατρική παρέμβαση.

Πώς ακριβώς λειτουργεί στην πράξη;

Με τη μουσική δημιουργείται μια σχέση ανάμεσα στο θεραπευτή και το παιδί ή τον ασθενή, ανάλογη με αυτήν ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί. Η μητέρα με το παιδί επικοινωνούν μη λεκτικά, με ήχους. Κατά κάποιον τρόπο, λοιπόν, το παιδί ξαναπερνά το στάδιο ανάπτυξης σε ένα ασφαλές περιβάλλον, το περιβάλλον που δημιουργείται μέσα από τη μουσική και τη σχέση εμπιστοσύνης που αναπτύσσει με το θεραπευτή του. Κάποια θέματα που δε λύθηκαν τότε, έχουμε την ευκαιρία να τα ξαναπροσεγγίσουμε τώρα με τη μουσική. Μην ξεχνάτε ότι ο κόσμος της μουσικής είναι ένας φυσικός κόσμος για το παιδί αλλά και για όλους μας.

Υπάρχουν συγκεκριμένες ηλικίες στις οποίες λειτουργεί καλύτερα η μουσικοθεραπεία;

Η μουσικοθεραπεία, ακριβώς όπως και η μουσική, απευθύνεται σε κάθε ηλικία, σε όλους μας. Γι' αυτό, άλλωστε, βλέπουμε ότι η μουσική εισχωρεί σε κάθε πτυχή της ζωής μας, ακόμη και στο θάνατο, όπου εκεί έχουμε, βέβαια, τα μοιρολόγια.

Τι ακριβώς πετυχαίνουμε, όμως, με αυτήν;

Με τη μουσική συνδεόμαστε με το συναίσθημά μας και ανακαλούνται μνήμες με τη βοήθειά της. Για παράδειγμα, με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να φέρουμε κάποιον σε επαφή με γεγονότα της ζωής του που τα ξεχνάει. Αυτό συμβαίνει συχνά με άτομα τρίτης ηλικίας και με ασθενείς της νόσου Αλτσχάιμερ ή άνοιας. Ετσι, με τη μουσική αυτόματα συνδέεται ο ασθενής με τα συναισθήματά του, θυμάται πράγματα και στιγμές της ζωής του ή πρόσωπα, κινητοποιείται. Ενδεχομένως, μπορεί ακόμη και να χορέψει, να βγει από την απόσυρση, την κατάθλιψη και τελικά να οργανώσει το συναίσθημά του, που συχνά είναι χαοτικό.

Σε τι είδους περιπτώσεις συνήθως χρησιμοποιείται;

Οι κύριες περιπτώσεις –κάποιες θα δούμε και στο συμπόσιο- είναι παιδιά ή ενήλικες με αυτισμό, άτομα με εγκεφαλική παράλυση, άτομα που υπέστησαν σοβαρά ατυχήματα κ.λπ.
Στο συμπόσιο θα υπάρχουν εισηγήσεις σχετικές με δραματοθεραπεία και χοροθεραπεία. Ποια η σχέση τους με τη μουσικοθεραπεία;
Μας ενδιαφέρει η σύνδεση τεχνών. Η μία μορφή τέχνης εγείρει μια άλλη. Μπορεί ένας μουσικοθεραπευτής να χρησιμοποιεί και κίνηση και λόγο και ποίηση, όπως και ένας δραματοθεραπευτής ή ένας χοροθεραπευτής να χρησιμοποιεί τη μουσική. Ομως, η μουσικοθεραπεία αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα είναι η μόνη για την οποία έχει προκηρυχθεί θέση στο πανεπιστήμιο.

ΠΗΓΗ: ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=39&artid=197323