Καθηγητές και ερευνητές ψηφοδελτίων επικρατείας

Καθηγητές και ερευνητές ψηφοδελτίων επικρατείας
του Ιωάννη Ιωαννίδη*
Τα ψηφοδέλτια επικρατείας αντικατοπτρίζουν ό, τι καλύτερο έχει να επιδείξει κάθε κόμμα. Διόλου περίεργο, πάμπολλοι καθηγητές πανεπιστημίου και ερευνητές συμμετέχουν στα ψηφοδέλτια επικρατείας των εννέα πιο δημοφιλών κομμάτων. Μόνο η Χρυσή Αυγή δε συμπεριλαμβάνει κανέναν τέτοιο υποψήφιο στο ψηφοδέλτιο επικρατείας. Φυσικά, όλα τα κόμματα παρουσιάζουν τις ναυαρχίδες τους με τιμές και δάφνες. Όμως μια πιο αντικειμενική εικόνα δίνει η απήχηση στην παγκόσμια επιστημονική βιβλιογραφία.
Στη βάση Google Scholar, οι 23 επιστήμονες-υποψήφιοι επικρατείας έχουν πάρει από 0 μέχρι 2.423 αναφορές ο καθένας, από άλλους επιστήμονες (διάμεσος 94). Αριθμοί γενικά πολύ χαμηλοί έως μέτριοι ή και χειρότερα, γιατί οι 19/23 είναι σε όψιμο στάδιο της καριέρας τους (ο αριθμός αναφορών αυξάνεται με την ηλικία). Ο υψηλότερος αριθμός είναι του κ. Ματσαγγάνη (σε μη εκλόγιμη θέση) και ο υψηλότερος αριθμός σε εκλόγιμη θέση είναι του κ. Διαμαντούρου (1.640 αναφορές). Όμως ακόμα κι αυτά τα καλύτερα νούμερα είναι μικρά. Υπάρχουν περίπου 3.000 Έλληνες επιστήμονες και περίπου 300.000 ξένοι με μεγαλύτερο αριθμό επιστημονικών αναφορών από  τον κ. Ματσαγγάνη. Περίπου 5.000 Έλληνες και μισό εκατομμύριο ξένοι επιστήμονες αντίστοιχα, προηγούνται του κ. Διαμαντούρου. Για μια αίσθηση για το πού κινούνται οι αριθμοί αναφορών σε κορυφαίους επιστήμονες, ο Νόαμ Τσόμσκι έχει 266.522 αναφορές, ο Τομ Μανιάτης του Columbia, 320.281. Επίσης προς αντιπαραβολή, ο Παύλος Αλιβιζάτος του Berkeley έχει 104.207 αναφορές, ο συνονόματος υποψήφιος κ. Νίκος Αλιβιζάτος που προτάθηκε και για Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει 385 αναφορές και ο εκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας καθηγητής κ. Παυλόπουλος έχει 4 αναφορές. Πέντε νεαροί επίκουροι καθηγητές που υπηρετούν στο εργαστήριο όπου εργαζόμουν μέχρι το 2010 στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων έχουν ήδη από 1.795 μέχρι 6.193 αναφορές ο καθένας.
Η απογοητευτική βιβλιομετρική επίδοση των υποψηφίων καθηγητών/ερευνητών των ψηφοδελτίου επικρατείας δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Υπάρχουν πολύ λίγες εξαιρέσεις στα ψηφοδέλτια παλαιότερων εκλογών- καλύτερη εκείνη του κ. Ψαχαρόπουλου το 2000 (24.202 αναφορές σήμερα).
Ντουζίνες καθηγητών κοσμούν επίσης ψηφοδέλτια εκλογικών περιφερειών. Κινούνται συνήθως επίσης σε χαμηλά νούμερα, όπως πάντα συνέβαινε. Πάντως, τουλάχιστον τρεις διαθέτουν πάνω από 10.000 επιστημονικές αναφορές, αριθμός εξαιρετικός. Οι δύο περιέργως, είχανε μάλλον χαμηλή απήχηση μέχρι τα 50, αλλά σε μεγαλύτερες ηλικίες (όταν ο ένας έγινε υπουργός και ο άλλος πρόεδρος σχολής) δημοσιεύσανε πάνω από το 90% του έργου τους. Επιπλέον, και για τους δύο ο μέσος αριθμός αναφορών ανά δημοσιευμένη εργασία (ένας άλλος δείκτης ποιότητας) είναι μέτριος/χαμηλός. Ο τρίτος τα πάει καλά και σε αυτόν τον δείκτη, αλλά βρίσκεται σε μη εκλόγιμη θέση.
Ας επιστρέψουμε στους καθηγητές/ερευνητές των ψηφοδελτίων επικρατείας. Η πλειοψηφία προέρχονται από τις κοινωνικές επιστήμες (πολιτικές επιστήμες, νομικά, κοινωνιολογία, οικονομικά). Υπάρχουν ακόμα τρεις ιστορικοί, δυο αρχιτέκτονες, μια φιλόλογος, κι ένας καθηγητής ΤΕΕΦΑ ειδικός στην «Ειδική προπονησιολογία της ποδοσφαίρισης».  Οι θετικές επιστήμες εκπροσωπούνται μόνο από τον κ. Κατσαρό, ο οποίος είναι μάλλον γνωστός στο ευρύτερο κοινό όχι τόσο για το επιστημονικό του έργο αλλά για συνεντεύξεις που επεξηγούσανε πώς γίνονται αεροψεκασμοί, και από τον νεαρό κ. Κατωπόδη ο οποίος αναφέρει πως βρέθηκε το 2012 στο CERN, αλλά δε βρίσκω να έχει δημοσιεύσει κάτι επιστημονικά αναφερόμενο μέχρι σήμερα. Σημειωτέον, υπάρχουν δεκάδες νεαροί Έλληνες επιστήμονες που έχουν εργαστεί στο CERN και διαθέτουν σημαντικότατο δημοσιευμένο έργο. Οι ιατροβιολογικές επιστήμες εκπροσωπούνται μόνο από τον κ. Γούσια, νεαρό ερευνητή που είναι άγνωστο αν συνεχίζει την έρευνα (τελευταία του δημοσίευση, στη βάση PubMed είναι πριν δυόμιση χρόνια).
Θα ήταν ανώφελο να προσπαθήσει να κατατάξει κάποιος τους 23 επιστήμονες μεταξύ τους. Στη βάση Google Scholar, πολλές ανθρωπιστικές σπουδές (π.χ. ιστορία) αδικούνται, ενώ ερευνητές των κοινωνικών επιστημών συνήθως ευνοούνται και τείνουν να έχουν κάπως μεγαλύτερο αριθμό αναφορών από άλλους επιστήμονες. Αυτό δεν αλλάζει την πτωχή συνολική εικόνα. Επιπλέον, κανένας από τους 23 υποψήφιους δε διαθέτει πρόσφατη κορυφαία ερευνητική παρουσία βιβλιομετρικά. Κανένας δεν έχει δημοσιεύσει την τελευταία πενταετία κάποια δημοσίευση (ως πρώτος ή τελευταίος συγγραφέας) που πήρε πάνω από 41 αναφορές.
Λογικό είναι οι περισσότεροι άριστοι επιστήμονες να μην επιθυμούν εμπλοκή σε κομματικές παρατάξεις. Επίσης, στην πολιτική ίσως δε μετράνε έρευνες και βιβλιομετρίες, αλλά τηλεοπτική εικόνα, θητεία σε όργανα διοίκησης, πρυτανείες, Ευρωπαϊκή Ένωση ή κομματικές νεολαίες, δημόσιες τοποθετήσεις που συνάδουν με το κόμμα ή εντόπια αναγνωρισιμότητα. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος να συμπεράνει κάποιος πως η Ελλάδα, από επιστήμονες χρειάζεται κυρίως νομικούς, πολιτικούς, παλαίμαχους γραμματείς υπουργείων, ιστορικούς του παρελθόντος, προπονητές ποδοσφαίρου, οικονομολόγους, παίκτες, συνδικαλιστές, κοινωνιολόγους και επικοινωνιολόγους, ανθρώπους που ξέρουν να κινηθούν μέσα στα δαίδαλα των διαδικασιών, να ελιχθούν μέσα στα νομικίστικα γρανάζια, να διαπρέψουν ως ρήτορες στο τοπικό και ευρωπαϊκό «μπλα μπλα». Τι γίνεται όταν υστερεί ή και απουσιάζει από τις λίστες η σύγχρονη άνθιση των θετικών και βιολογικών επιστημών, η τεχνολογία αιχμής, η σύγχρονη καινοτομία, κι όταν κανένας από τους επίλεκτους συναδέλφους δε βρίσκεται στην ακμή του έργου του; Το μήνυμα γίνεται σαφές. Σύγχρονη επιστήμη, τεχνολογία αιχμής, σύγχρονη καινοτομία, ακμή: Η Ελλάδα δεν τα χρειάζεται όλα αυτά. Νομίζω πως το διευκρίνισα εξ αρχής: Τα ψηφοδέλτια επικρατείας αντικατοπτρίζουν ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει κάθε κόμμα.

*Ο Ιωάννης Π.Α. Ιωαννίδης κατέχει την έδρα C.F. Rehnborg πρόληψης νοσημάτων στο πανεπιστήμιο Stanford των ΗΠΑ όπου είναι καθηγητής παθολογίας, έρευνας και υπηρεσιών υγείας, και στατιστικής.

Επιστήμονας (Κόμμα)	Συνολικός αριθμός αναφορών	Μέγιστος αριθμός αναφορών σε δημοσίευμα της πενταετίας 2010-5 (σαν πρώτος ή τελευταίος συγγραφέας)	Αντικείμενο
Αλιβιζάτος Ν. (ΠΟΤΑΜΙ)	385	0	Νομική
Αχτσιόγλου Ε. (ΣΥΡΙΖΑ)	8	3	Εργατικό δίκαιο
Βελισσαρίου Σ. (ΛΑΕ)	27	1	Αγγλική φιλολογία
Γαβρόγλου Κ. (ΣΥΡΙΖΑ)	886	33	Ιστορία επιστημών
Γούσιας Ι. (ΝΔ)	599	24	Νευροεπιστήμες
Διαμαντούρος Ν. (ΠΟΤΑΜΙ)	1.640	4	Πολιτικές επιστήμες
Καλαβρέζου Ι. (ΠΟΤΑΜΙ)	194	0	Βυζαντινή ιστορία
Καρακωστάκη Χ. (ΠΑΣΟΚ)	4	0	Κοινωνιολογία
Καρκατσούλης Π. (ΠΟΤΑΜΙ)	112	5	Διακυβέρνηση
Κατσαρός Ν. (ΑΝΕΛ)	2.126	2	Φυσικοχημεία
Κατωπόδης Θ. (ΣΥΡΙΖΑ)	0	0	Στο CERN το 2012
Κοντιάδης Ξ. (ΠΑΣΟΚ)	13	0	Νομική
Κοτζιάς Ν. (ΣΥΡΙΖΑ)	28	0	Πολιτικές επιστήμες
Μαργαρίτης Γ. (ΚΚΕ)	35	0	Νεότερη ιστορία
Ματσαγγάνης Μ. (ΠΟΤΑΜΙ)	2.423	41	Οικονομικά
Μήτρου Λ. (ΠΑΣΟΚ)	527	32	Νομική
Νεγρεπόντη-Δελιβάνη Μ. (ΛΑΕ)	94	3	Οικονομικά
Νικολακοπούλου-Στεφάνου Η. (ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ)	4	0	Κοινωνικό δίκαιο
Παπανικολάου Ζ. (ΑΝΕΛ)	154	33	Προπονησιολογία
Πορτάλιου Ε. (ΛΑΕ)	20	0	Αρχιτεκτονική
Τσουκαλάς Κ. (ΣΥΡΙΖΑ)	402	0	Κοινωνιολογία
Φορτσάκης Θ. (ΝΔ)	32	0	Νομική
Φωτίου Θ. (ΣΥΡΙΖΑ)	4	0	Αρχιτεκτονική

Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ- ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του πρακτορείου.

ΠΗΓΗ: