ΔΟΕ: Το σχολείο που βιώνουμε - Το σχολείο που οραματιζόμαστε: κριτική και διεκδικήσεις

Αρ. Πρωτ. 314

Αθήνα 21/12/2015 Προς Τους Συλλόγους Εκπαιδευτικών Π.Ε.

Θέμα : Το σχολείο που βιώνουμε - Το σχολείο που οραματιζόμαστε: κριτική και διεκδικήσεις.

Τα τελευταία 25 χρόνια με την εφαρμογή νεοφιλελεύθερων/νεοσυντηρητικών πολιτικών και με πρόσχημα την κρίση, επιχειρείται το δημόσιο σχολείο και η δημόσια εκπαίδευση να μετασχηματιστούν από δημόσια αγαθά σε εμπόρευμα. Οι πολιτικές αυτές περιλαμβάνουν μειώσεις δημοσίων δαπανών, ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, αύξηση του αριθμού των αναπληρωτών, θυματοποίηση των εκπαιδευτικών για τις επιδόσεις των μαθητών, αναζήτηση νεοφιλελεύθερων «συνταγών» για τις παθογένειες της δημόσιας εκπαίδευσης (π.χ. αξιολόγηση, ανταγωνισμός σχολείων κλπ). Τις πολιτικές αυτές προωθούν και πιέζουν για την επιβολή τους διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ. Όλο και περισσότερο η εκπαίδευση από δικαίωμα των πολιτών και υποχρέωση της πολιτείας γίνεται υπηρεσία και εμπόρευμα όπου ο καταναλωτής πρέπει να επιλέξει το κατάλληλο. Η ΔΟΕ εκφράζοντας την ανάγκη των συναδέλφων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης επιδιώκει να φέρει στο προσκήνιο τη φωνή αυτών που λειτουργούν τα σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί, πρώτοι απ’ όλους θα πρέπει να μιλήσουν δημόσια για τη δουλειά τους. Το ΔΣ της ΔΟΕ έχοντας αίσθηση της ευθύνης αναλαμβάνει την οργάνωση αυτής της συζήτησης. Οι εμπειρίες και οι απόψεις των εκπαιδευτικών της πράξης μπορούν να συμβάλουν στη διατύπωση συγκεκριμένων αιτημάτων αλλαγής του υπάρχοντος σχολείου.

Κεντρικό ερώτημα είναι το πώς το σχολείο μπορεί να αλλάξει, να γίνει καλύτερο, πώς το σχολείο μπορεί να γίνει ωφέλιμο για όλους τους μαθητές. Γιατί μετά από τόσες μεταρρυθμίσεις και μεγαλεπήβολα σχέδια η πλειοψηφία των μαθητών συνεχίζει την παπαγαλία; Γιατί η γνώση δεν ανοίγει ορίζοντες αλλά βιώνεται ως αγγαρεία; Γιατί ο ρυθμός μετάδοσης της ύλης μοιάζει με τρένο που οι μαθητές αγκομαχούν για να το προφτάσουν; Γιατί όλα τα δεδομένα συνηγορούν στην αναπαραγωγή και ενίσχυση των ταξικών/κοινωνικών ανισοτήτων μέσω (και) των εκπαιδευτικών μηχανισμών;

   Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. υλοποιώντας την από 1/12/2015 ομόφωνη απόφασή του για την ανάδειξη, μέσα από μια μεγάλη συζήτηση στο εσωτερικό του Κλάδου, τόσο των προβλημάτων όσο και του οράματος των Εκπαιδευτικών της Π.Ε. για το σχολείο του σήμερα και του αύριο καλεί τους Συλλόγους Εκπαιδευτικών Π.Ε. να οργανώσουν τη συζήτηση με όποιον τρόπο θεωρούν προσφορότερο (έκτακτες Γ.Σ., ομάδες εργασίας, ανοικτές συζητήσεις, προτάσεις από τους Συλλόγους Διδασκόντων κτλ.) ώστε να είναι σε θέση να καταθέσουν τις προτάσεις τους σε σειρά εκδηλώσεων - συζητήσεων που θα πραγματοποιήσει το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. για το κορυφαίο αυτό ζήτημα. Μετά το πέρας της πρώτης αυτής φάσης θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις – συζητήσεις – δράσεις σε επίπεδο Περιφερειών με τη συμμετοχή των Δ.Σ. των Συλλόγων, εκπαιδευτικών και πανεπιστημιακών δασκάλων. Επιδίωξη του ΔΣ είναι σε όσα θέματα υπάρξει ευρεία συμφωνία, αυτά να αποτελέσουν εισήγηση η οποία και θα κατατεθεί για συζήτηση στην 85^η Γ.Σ. του Κλάδου με στόχο τη διαμόρφωση της πρότασης του Κλάδου για το σχολείο που οραματίζεται. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο οι Σύλλογοι να καταθέσουν τις προτάσεις τους και τους προβληματισμούς τους αφού αυτές θα καταγραφούν, θα δημοσιευθούν και θα ληφθούν σοβαρά υπόψη από το ΔΣ της ΔΟΕ.  

Πιο συγκεκριμένα η πρώτη περιφερειακή συνάντηση θα πραγματοποιηθεί την 1^η Φεβρουαρίου 2016 για τους Συλλόγους της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας (εκτός των Συλλόγων των Νομών Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Πιερίας) στις Σέρρες και η δεύτερη στις 2 Φεβρουαρίου 2016 για τους Συλλόγους των Νομών Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής και Πιερίας. Οι προτεινόμενες ημερομηνίες είναι ενδεικτικές και μπορούν εάν υπάρχουν ανυπέρβλητες δυσκολίες να μεταφερθούν μια εβδομάδα αργότερα. Για τους συλλόγους των άλλων Περιφερειών θα ανακοινώνονται σταδιακά οι ημερομηνίες. Σε όσες Περιφέρειες υπάρχουν δυσκολίες πραγματοποίησης κεντρικής συζήτησης (πχ νησιά) οι Σύλλογοι μπορούν, σε συνεργασία με τη ΔΟΕ, να οργανώσουν τη συζήτηση σε τοπικό επίπεδο.

   Στο ίδιο χρονικό διάστημα το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. σε συνεργασία με το Δ.Σ. του Ι.Π.Ε.Μ. – Δ.Ο.Ε. θα φροντίζει για την ενίσχυση της συζήτησης και του προβληματισμού με την αποτύπωση των πορισμάτων των επιστημονικών ερευνών και συνεδρίων μας.

Οι διαδικασίες αυτές σε καμία περίπτωση δεν εντάσσονται στον «εθνικό διάλογο» που οργανώνει αυτή την περίοδο το υπουργείο Παιδείας. Η συλλογική μας προσπάθεια για τον προσδιορισμό του σχολείου που διεκδικούμε είναι ανεξάρτητη από τις στοχεύσεις, τους περιορισμούς και τα χρονοδιαγράμματα του «εθνικού διαλόγου», αφού είναι πολύ πιθανό το σχολείο αυτό να διαφοροποιείται ριζικά από το σχολείο  της κυβερνητικής/μνημονιακής πολιτικής.

Το πλαίσιο συζήτησης που προτείνει το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. (χωρίς αυτό να αποκλείει τον περαιτέρω εμπλουτισμό του) στηρίζεται στους παρακάτω άξονες:

• Αναλυτικά προγράμματα – εκπαιδευτικός προσανατολισμός και στόχοι του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού Σχολείου
• Δομή του σχολείου
• Διδακτέα ύλη
• Σχολικά βιβλία
• Ωρολόγιο πρόγραμμα
• Εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανισότητες
• Κυρίαρχη ιδεολογία: σχολική γνώση και σχολικές πρακτικές
• Χρηματοδότηση εκπαίδευσης
• Εργασιακές σχέσεις εκπαιδευτικών
• Διοικητική δομή εκπαίδευσης (διοίκηση, γραμματειακή υποστήριξη κτλ.)
• Ρόλος των στελεχών Εκπαίδευσης
• Σχέση σχολείου με την κοινωνία