Κυριακή 19 Ιουλίου 2020

Το πρώτο, το πιο μεγάλο, το αιώνιο …βιβλίο!


A painting of a scene at night with 10 swirly stars, Venus, and a bright yellow crescent Moon. In the background are hills, in the foreground a cypress tree and houses.

Van Gogh, A painting of a scene at night with 10 swirly stars, Venus, and a bright yellow crescent Moon. In the background are hills, in the foreground a cypress tree and houses.

 Του Νίκου Τσούλια

     Είναι το πρώτο βιβλίο όλων των λαών, όλων των πολιτισμών, το πρώτο βιβλίο του ανθρώπου. Δεν είχαμε μάθει ούτε καν γράμματα στην αρχή για να το διαβάζουμε – αυτό μας έμαθε να διαβάζουμε! Εδώ φτιάξαμε τις μυθολογίες μας και τις θρησκείες μας. Από εδώ ξεκίνησε και το φοβερό ταξίδι της ορθολογικής γνώσης, της επιστήμης και της φιλοσοφίας. Είναι
ο ουρανός!

     Είναι το πιο μεγάλο βιβλίο, που διαβάστηκε και
θα διαβάζεται εσαεί. Από εδώ μάθαμε να πλοηγούμαστε, να μετράμε τον χρόνο, να κανονίζουμε πολλά πράγματα του πολιτισμού μας. Εδώ μαθαίνουμε και θα μαθαίνουμε για την απαρχή των πάντων, για την εξέλιξη του Σύμπαντος, για τη γέννηση και τη μετέπειτα πορεία του ηλιακού μας συστήματος και της Γης. Εδώ διαβάζουμε μόνο το παρελθόν – στον ουρανό υπάρχει μόνο το χθες -, αλλά εμείς παράλληλα μπορούμε να διαβάζουμε και το μέλλον του μεγάκοσμου, του Ήλιου, του πλανήτη μας.
     Είναι το μόνο κοινό βιβλίο, που ενώνει την ιστορία της ανθρωπότητας. Είναι το απόλυτα μοναδικό βιβλίο, που είναι διαχρονικό και αιώνιο. Άπειρες οι σελίδες του. Τα γράμματά του και η ανάγνωσή του είναι ίδια σε μεγάλο βαθμό από κάθε άνθρωπο, από κάθε επιστήμονα, από κάθε στοχαστή. Δεν το διαβάζουμε με το γλωσσικό αλφάβητο των πολιτισμών, που έχουμε σε διάφορες γωνιές της Γης και σε διάφορες εποχές. Το φως και οι συχνότητές του κρύβουν άπειρα, ανεξάντλητα στοιχεία γνώσης. Εδώ αποδείχτηκαν περίτρανα οι θεωρίες του Αϊνστάιν, εδώ αφιέρωσε τη ζωή του ο Χόκινγκ…
     Είναι το πιο αγαπημένο βιβλίο των ανθρώπων. Εδώ δεν υπάρχουν αγράμματοι – όλοι μπορούν να διαβάζουν με το δικό τους τρόπο. Οι αναγνώσεις του μπορεί και να έχουν ακόμα και πρωτόλεια σχήματα των προγόνων του Homo Sapiens. Η απορία και το δέος, ο θαυμασμός και η αναζήτηση, οι προβληματισμοί και οι στοχασμοί, η ονειροπόληση και η φαντασίωση συνεχίζουν να γεννιούνται γενναιόδωρα σε κάθε άνθρωπο που κοιτάζει το όμορφο στερέωμά του και να συναντιούνται με τον κόσμο του συναισθήματος και του ορθολογισμού τόσων και τόσων παρατηρητών του. Εδώ έκανε τα πρώτα της βήματα η αφαιρετική σκέψη προσπαθώντας να κατανοήσει το υπερφυσικό, το απροσέγγιστο στις αισθήσεις.
     Για τους αρχαίους λαούς ο ουρανός ήταν η μεγάλη γειτονιά τους. Με βάση τα στοιχεία του κανόνιζαν τη ζωή τους, τις καλλιέργειές τους, το κυνήγι τους, τα ταξίδια τους, τις εξερευνήσεις τους, τις αναζητήσεις τους. Ανακάλυπταν τις διάφορες γωνιές της Γης κοιτώντας και μελετώντας τον ουρανό. Οι πρώτοι χάρτες μας ήταν αστρικοί. Μοτίβα σχηματισμών, αστερισμοί, η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος, ο Ωρίωνας, οι ζωδιακοί προσδιορισμοί… έχουν αλλιώτικη μεν σημασία για τους διάφορους πολιτισμούς αλλά στην ουσία αποτελούν τους πρώτους συλλαβισμούς για την ερμηνεία του Κόσμου.
     Οι Βαβυλώνιοι και οι Σουμέριοι είναι οι πρωτοπόροι εξερευνητές του ουρανού. Στη μελέτη του ουρανού θα γεννηθεί η πρώτη γλώσσα, η σφηνοειδής, τα μαθηματικά, η αστρονομία. Αλλά η μελέτη αυτή έχει υπερφυσικό περιεχόμενο, έχει χειραγώγηση του πνεύματος. Και θα έρθουν οι αρχαίοι Έλληνες, με την ανοιχτή σκέψη, με την αγωνιώδη και συστηματική τους προσπάθεια να επικοινωνούν με τους άλλους πολιτισμούς… Θα πάρουν το αλφάβητο από τους Φοίνικες, θα δανειστούν στοιχεία από την τέχνη των Αιγυπτίων, θα διδαχτούν από την αστρονομία των Βαβυλωνίων και…
     Και θα αλλάξουν τα πάντα. Δεν θα είναι απλοί παρατηρητές του ουρανού, θα αναστοχάζονται, θα αναρωτιούνται. Τι γίνεται εκεί πάνω, πώς κινούνται τα στοιχεία του ουρανού και κυρίως γιατί κινούνται; Θα ανατρέψουν τον τρόπο ανάγνωσης του ουρανού. Θα αμφισβητήσουν τη μυθολογική ερμηνεία, τον υπερφυσικό φόβο. Θα ρίξουν σπόρους φυσικής εξήγησης. Η Μίλητος ήταν η Αθήνα της εποχής… πριν την Αθήνα! Ήταν ο Θαλής που άνοιξε το δρόμο, τους ορίζοντες για τον ορθολογισμό.
     Και έτσι γεννήθηκε η επιστήμη και η φιλοσοφία. Μια νέα εποχή ανέτειλε στην ιστορία. Η απομάγευση του ουρανού δεν θα αλλάξει όμως το συναίσθημά μας που γεννιέται από την ομορφιά του – θα του δώσει ακόμα περισσότερη γοητεία! Η μαγεία της επιστήμης, της σκέψης του ανθρώπου γονιμοποιείται δημιουργικά όλο και πιο πολύ με τη μαγεία του ουρανού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου