Στον αναβρασμό των οικονομικοπολιτικοκοινωνικών γεγονότων στην περιοχή
μας, και λόγω της επετείου της αντιφασιστικής Νίκης των Λαών στις 9
Μάϊου, η "Εξαύδα" θα έχει κινηματογραφικό αφιέρωμα με τίτλο "
Αντιπολεμικός κινηματογράφος". Γιατί όμως επιλέξαμε αυτόν τον τίτλο , σαν κινηματογραφική
ομάδα? Ποια η διαφορά μεταξύ πολεμικών ταινιών και αντιπολεμικών ?
Βρήκαμε ένα πολύ ωραίο άρθρο που μας οδήγησε στο αντιπολεμικό
αφιέρωμα...
Η Τέχνη με τους καθρέφτες, ο κινηματογράφος, δρα με το σύνολο
των απεικονίσεων μιας κοινωνίας, αλλά και μέσα στο σύνολο αυτό, σαν
γνήσιο προϊόν των κοινωνικών συνθηκών. Από τα τέλη του 19ου αιώνα ο
κόσμος θα ζήσει τη βιομηχανική επέκταση, τη μεταβολή του τοπίου, την
παρουσία των μεγαλουπόλεων και θα αντιμετωπίσει τα δυο Παγκόσμια
Ολοκαυτώματα του 20ού. Τα τελευταία, με τη συγκινησιακή τους δύναμη
έδωσαν πολύμορφο υλικό στους σκηνοθέτες και τους παραγωγούς για ταινίες
πολεμικές και αντι-πολεμικές, που επαναφέρουν την εμπειρία του πολέμου
στην οθόνη.
Η διαφορά των δυο ειδών, που είναι τεχνικά μικρή και γι' αυτό
συχνά ανυποψίαστη, έγκειται στη συλλογιστική τους. Αφορά τη σχέση
ανάμεσα στην πραγματικότητα και την παρουσίαση, που αποτελεί και το
ηθικό μέρος που διακινεί η ταινία.
A) Οι πολεμικές δίνουν το προβάδισμα στην περιπέτεια
εξωραϊζοντας τη δράση ενός πρωταγωνιστή άτρωτου, με ικανότητες ηρωικές,
προτρέποντας τους πολίτες για ανάλογες επιδόσεις αν η ανάγκη το
απαιτήσει. Στις πρώτες πολεμικές ταινίες που γυρίστηκαν αρκούσε το
παράτολμο θάρρος του ήρωα. Αργότερα προστέθηκε η βία και το αίμα,
απόρροια της εξέλιξης των οπτικοακουστικών προτιμήσεων που διαμόρφωσε η
πρόοδος της κοινωνίας. Τα διάφορα σημεία εντυπωσιασμού είναι το
σημαντικότερο στοιχείο μιας πολεμικής ταινίας , ενώ η ίδια η κόλαση του
πολέμου ως συνολική επίδραση πάνω στο ανθρώπινο γένος μπαίνει σε δεύτερο
πλάνο. Μυθοποιημένες αποδράσεις από φυλακές και στρατόπεδα,
κατασκοπεύσεις, βομβαρδισμοί ή στιγμές επικές από ιστορικές μάχες είναι
τα θέματα που προορίστηκαν να ψυχαγωγήσουν, ενθαρρύνοντας παράλληλα το
εθνικό φρόνημα και το φανατισμό του πολίτη απέναντι στον "εχθρό".
Ομως ο κινηματογράφος, σαν κοινωνική μηχανή που εμπεριέχει,
αλλά και παράγει συμβολισμούς και ιδεολογήματα, χρησιμοποιήθηκε
συχνότατα και για αντιδημοκρατικούς σκοπούς, όπως για την ενίσχυση του
θρησκευτικού φανατισμού, του ρατσισμού και της πολεμοκαπηλίας, που
αποτελούν μορφές έκφρασης του ιμπεριαλισμού.
B) Οι αντι-πολεμικές ταινίες , πάλι, έχουν πασιφιστικό ρόλο.
Αποτελούν κι αυτές ένα ρεαλιστικό θέμα και θέαμα, που όμως αποβλέπουν
να αποκαλύψουν μέσα από την όλη ωμότητα του πολέμου την αδικία του.
Είναι εκείνες που ξεσηκώνουν αγανάκτηση και αλληλεγγύη για τον ανθρώπινο
πόνο και "διδάσκουν" ειρήνη. Εδώ ο πρωταγωνιστής είναι τρωτός,
ανθρώπινος. Τα αντι-πολεμικά φιλμ κατεργάζονται το θέμα του πολέμου με
ευρύτερη οπτική και ουμανιστική προσέγγιση, καταλήγοντας στο επίμαχο
σημείο: Πως όλοι οι λαοί τελικά, ανεξαιρέτως στρατοπέδου, είτε ανήκουμε
σε αυτούς που αμύνονται, είτε σε εκείνους που επιτίθενται, είμαστε
θύματα της ίδιας ιμπεριαλιστικής πολιτικής.
H TAINIA: Μανταρίνια
(Tangerines)
ΚΥΡΙΑΚΗ 23/4 & ΔΕΥΤΕΡΑ 24/4
νέα ώρα προβολών
9:15μ.μ.