Η απάντηση σε άρθρο της εφημερίδας «Καθημερινή» σχετικά με το σχολικό χρόνο στην Ελλάδα, του Στέφανου Φατόλα

Εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»

Λιγότερες μέρες σχολείο στην Ελλάδα

05/11/2010 - 08:11

Η χώρα μας είναι κάτω από τον μέσο όρο σε σχέση με άλλες δυτικές χώρες

Του Αποστολου Λακασα

Χαράς ευαγγέλια για τους Ελληνες μαθητές και καθηγητές! Οι εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση τους δίνουν τη δυνατότητα για μικρές, απρογραμμάτιστες διακοπές, καθώς τα σχολεία δεν θα λειτουργήσουν σήμερα και τη Δευτέρα ώστε τα σχολικά κτίρια να αξιοποιηθούν ως εκλογικά κέντρα. Μάλιστα, μαθητές και εκπαιδευτικοί θα εύχονται το... ματς να πάει στην παράταση, η οποία θα τους εξασφαλίσει έναν επαναληπτικό γύρο και άρα άλλο ένα τετραήμερο... αραλίκι! Ομως, η κατάσταση αυτή προκαλεί αντιδράσεις, κυρίως στους εργαζόμενους γονείς. «Δεν ξέρω πού να αφήσω τα παιδιά. Μάλιστα, αυτή την εβδομάδα μαζί με τις εκλογές συνέπεσε οι εκπαιδευτικοί να έχουν εκλογές για τα συνδικαλιστικά τους όργανα την Τετάρτη, με αποτέλεσμα μία ακόμη ημέρα τα σχολεία να μη λειτουργήσουν» ανέφερε στην «Κ»  η μητέρα δύο μικρών παιδιών -7 και 12 ετών- κ. Σοφία Τριανταφύλλου.

Ειδικότερα, η Ελλάδα είναι από τις χώρες με τις λιγότερες διδακτικές ημέρες. Με βάση την έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, οι μαθητές του Δημοτικού έχουν 175 διδακτικές ημέρες και είναι πολύ τυχεροί αφού έχουν τις λιγότερες μεταξύ πολλών άλλων δυτικών χωρών, που παρουσιάζονται στην έρευνα. Συγκεκριμένα, λίγο πιο τυχεροί από τα Ελληνόπουλα είναι οι μαθητές Δημοτικού της Πορτογαλίας, οι οποίοι πρέπει να πάνε στο σχολείο συνολικά 167 ημέρες για όσα σχολεία έχουν πενθήμερη λειτουργία. Στον αντίποδα οι πιο «άτυχοι» μαθητές είναι στην Ιαπωνία. Ο ελάχιστος αριθμός διδακτικών ημερών για τους έως 12 ετών μαθητές της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου είναι 210. Αρα, δεν αποκλείεται να υπάρχουν σχολεία (αυτό εξαρτάται από την περιοχή και τις κλιματικές συνθήκες) που να ξεπερνούν τις 210 διδακτικές ημέρες.

Οι Ελληνες γυμνασιόπαιδες είναι επίσης τυχεροί. Συνολικά, έχουν 185 διδακτικές ημέρες μέσα στο σχολικό χρόνο. Πιο ευνοημένοι είναι οι μαθητές στην Πορτογαλία (ο ελάχιστος αριθμός των διδακτικών ημερών είναι 167), στην Ισλανδία (ο ελάχιστος αριθμός δ. η. είναι 170), στην Ισπανία (175 δ. η.), στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Σουηδία (178 ημέρες σε κάθε χώρα), στην Ιρλανδία (κάποιοι μαθητές έχουν 179 δ. η.), στη Γαλλία (180), στο Βέλγιο (182) και στην Αυστρία (185 διδακτικές ημέρες). Στελέχη του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, που μίλησαν χθες στην «Κ», απέδωσαν τις διαφοροποιήσεις στον ετήσιο αριθμό των διδακτικών ημερών στις κλιματικές συνθήκες κάθε χώρας. Ενδεικτικά, ανέφεραν ότι οι χώρες της Μεσογείου έχουν λιγότερες διδακτικές ημέρες ετησίως λόγω των θερμών καλοκαιριών.

Σχολική εβδομάδα

Στην πλειονότητα των χωρών η σχολική εβδομάδα διαρκεί πέντε ημέρες (από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή), ενώ η διάρκεια της διδακτικής περιόδου κυμαίνεται από 35 έως 60 λεπτά. Στην Ελλάδα το μάθημα διαρκεί 40 με 50 λεπτά. Βέβαια, ο ελάχιστος αριθμός διδακτικών ωρών ποικίλλει ανάλογα με την τάξη, με τις εντονότερες διαφοροποιήσεις να υπάρχουν στο Δημοτικό Σχολείο λόγω της ηλικίας των μαθητών. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που έχουν τις λιγότερες διδακτικές ώρες ετησίως τόσο στην ηλικία των 7 ετών (655 ώρες - 803 ώρες είναι ο μέσος όρος) όσο και στην ηλικία των 10 ετών (761 ώρες - 864 είναι ο μέσος όρος). Στο Γυμνάσιο ο αριθμός των διδακτικών ωρών ετησίως είναι 923, λίγο χαμηλότερος από τις 933 που είναι ο μέσος όρος.

Από την άλλη, τα Ελληνόπουλα έχουν και πολλές εθνικές και θρησκευτικές εορτές για να... χαλαρώνουν. Σύμφωνα με την έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, συνολικά το σχολικό έτος στην Ελλάδα διακόπτεται για 4 εθνικές και για 3 θρησκευτικές εορτές. Στον τομέα αυτόν, μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, μας ξεπερνούν μόνο η Ολλανδία και η Πορτογαλία (για 10 ημέρες εθνικών και θρησκευτικών εορτών κάνει λόγο η έρευνα). Με τις περισσότερες αργίες εμφανίζονται η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ, με 13 και 9 ημέρες αργίας αντίστοιχα.

Με το παλιό σύστημα η υποβολή μηχανογραφικών

Την επιστροφή στο παλιό «ημερολόγιο των πανελλαδικών εξετάσεων» μελετά το υπουργείο Παιδείας, μεταθέτοντας την προθεσμία υποβολής των μηχανογραφικών δελτίων των υποψηφίων για τα ΑΕΙ από τον Μάρτιο στον Ιούλιο. Χθες, η υπουργός κ. Αννα Διαμαντοπούλου, συμμετέχοντας σε τηλεοπτική εκπομπή του ΑΝΤ1 και απαντώντας σε μαθητές Λυκείου, είπε ότι το υπουργείο θα λάβει υπόψη του τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η απόφαση από την τρέχουσα χρονιά τα μηχανογραφικά να κατατεθούν τον Μάρτιο αντί του Ιουλίου όπως έως και πέρυσι. Οι μαθητές ζητούν να υποβάλουν το μηχανογραφικό τον Ιούλιο καθώς τότε γνωρίζουν τα μόριά τους από τις εξετάσεις (η ανακοίνωση γίνεται τέλη Ιουνίου). Αντίθετα, ο υφυπουργός Παιδείας, κ. Ιωάννης Πανάρετος, τον περασμένο Αύγουστο είχε πει ότι είναι καλύτερο τα μηχανογραφικά να υποβάλλονται τον Μάρτιο διότι έτσι οι υποψήφιοι δεν θα επηρεάζονται από τις προβλέψεις για την πορεία των βάσεων εισαγωγής στα ΑΕΙ, ενώ θα εξοικονομηθούν και πόροι (σήμερα καταβάλλονται αποζημιώσεις θερινής άδειας στους καθηγητές που παραλαμβάνουν τα μηχανογραφικά τον Ιούλιο).

Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χθες και η Σύγκλητος του Παν. Αθηνών (είχαν προηγηθεί τα ΑΠΘ, Πατρών, Αιγαίου) πήρε αποστάσεις από τις προτάσεις του υπουργείου για τις αλλαγές στα ΑΕΙ και αποφάσισε να διαμορφώσει τις προτάσεις της σε συνεδρίαση την Πέμπτη 25/11. Στο θέμα των αντιδράσεων αναφέρθηκε και η υπεύθυνη Παιδείας της Ν.Δ. κ. Ελίζα Βόζενμπεργκ. «Το ένα μετά το άλλο, τα ΑΕΙ απορρίπτουν το «κείμενο διαβούλευσης» του υπουργείου. Το άλλο μείζον πρόβλημα είναι η έλλειψη χρηματοδότησης, που καθιστά αδύνατη όχι μόνο την αναβάθμιση αλλά και τη λειτουργία των ΑΕΙ. Η Ν.Δ. καλεί την κυβέρνηση να εξαιρέσει την Παιδεία από την πολιτική λιτότητας. Αυτό αποτελεί, για εμάς, αδήριτη ανάγκη και προαπαιτούμενο για τις όποιες αλλαγές», δήλωσε.

ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ανακρίβειες και λάθη σε άρθρο της εφημερίδας «Καθημερινή» σχετικά με το σχολικό χρόνο στην Ελλάδα, του Στέφανου Φατόλα

07/11/2010 - 16:05

Διαβάζοντας χθες το άρθρο της εφημερίδας με τίτλο «Λιγότερες μέρες σχολείο στην Ελλάδα», παραξενεύτηκα! Σε σχετική αναζήτηση που είχα κάνει παλιότερα δεν είχα διαπιστώσει να προκύπτει κάτι τέτοιο. Συγκεκριμένα η έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α. (Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία κι Ανάπτυξη),που δημοσιεύθηκε πέρυσι δίνει τα εξής στοιχεία για το σχολικό χρόνο στην Ελλάδα και άλλες 35 χώρες παγκοσμίως:

Διδακτικές ώρες ανά σχολικό έτος:

**Πόσες ώρες μαθημάτων παρακολουθούν οι Έλληνες μαθητές ηλικίας 7-8 ετών;

Τα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α. δείχνουν ότι στη χώρα μας-στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα-οι ώρες μαθημάτων είναι 828 ετησίως.

Μέσος όρος χωρών ΟΟΣΑ: 710 ώρες

Μέσος όρος χωρών Ε.Ε.: 783 ώρες

Περισσότερες ώρες: 1094 (Χιλή)

Λιγότερες ώρες: 555 (Ουγγαρία)

**Πόσες ώρες μαθημάτων παρακολουθούν οι Έλληνες μαθητές ηλικίας 9-11 ετών ;

Σύμφωνα με τον Ο.Ο.Σ.Α., οι ώρες μαθημάτων στην Ελλάδα ανέρχονται σε 889 ετησίως.

Μέσος όρος χωρών ΟΟΣΑ: 810 ώρες
Μέσος όρος χωρών Ε.Ε.: 819 ώρες

Περισσότερες ώρες 1094 (Χιλή)
Λιγότερες ώρες 601 (Ουγγαρία)

** Πόσες ώρες μαθημάτων παρακολουθούν οι Έλληνες μαθητές ηλικίας 12 -14 ετών;

Τα στοιχεία του Οργανισμού λένε 953 ώρες ετησίως.

Μέσος όρος χωρών ΟΟΣΑ:896 ώρες
Μέσος όρος χωρών Ε.Ε.: 892 ώρες

Περισσότερες ώρες 1167 (Μεξικό)
Λιγότερες ώρες 694 (Ουγγαρία)

Εβδομάδες, ημέρες και ώρες εργασίας εκπαιδευτικών:

**Πόσο εργάζονται οι Έλληνες εκπαιδευτικοί στο Δημοτικό;

Τα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α. δείχνουν ότι δουλεύουν 40 εβδομάδες, 195 ημέρες και 751 διδακτικές ώρες. (δεν υπολογίζονται οι εφημερίες, οι ώρες προετοιμασίας, διορθωμάτων κ.α.) Συνολικός χρόνος εργασίας στο σχολείο: 1500 ώρες!


Μέσος όρος χωρών ΟΟΣΑ: 38 εβδομάδες,187 ημέρες, 812 διδακτικές ώρες, συνολικός χρόνος εργασίας 1185 ώρες
Μέσος όρος χωρών Ε.Ε.: 38 εβδομάδες,185 ημέρες, 806 διδακτικές ώρες, συνολικός χρόνος εργασίας 1201 ώρες


Περισσότερες: 43 εβδομάδες (Ισραήλ), 204 ημέρες (Κορέα),1080 διδ. ώρες (Η.Π.Α.), συνολικός χρόνος εργασίας 1540 ώρες (Εσθονία)

Λιγότερες: 34 εβδομάδες (Ρωσία), 164 ημέρες (Ρωσία), 630 διδ. ώρες (Εσθονία), συνολικός χρόνος εργασίας 800 ώρες (Βραζιλία, Μεξικό)

**Πόσο εργάζονται οι Έλληνες εκπαιδευτικοί στο Γυμνάσιο;

Τα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α. δείχνουν ότι δουλεύουν 38 εβδομάδες, 185 ημέρες και 559 διδακτικές ώρες. (δεν υπολογίζονται οι εφημερίες, οι ώρες προετοιμασίας, διορθωμάτων κ.α.) Συνολικός χρόνος εργασίας στο σχολείο: 1425 ώρες!

Μέσος όρος ΟΟΣΑ: 38 εβδομάδες,185 ημέρες, 717 διδακτικές ώρες, συνολικός χρόνος εργασίας 1214 ώρες
Μέσος όρος Ε.Ε.: 37 εβδομάδες,182 ημέρες, 672 διδακτικές ώρες, συνολικός χρόνος εργασίας 1173 ώρες

Περισσότερες: 42 εβδομάδες (Δανία, Μεξικό), 204 ημέρες (Κορέα),1080 διδ. ώρες (Η.Π.Α.), συνολικός χρόνος εργασίας 1650 ώρες (Ισλανδία)
Λιγότερες: 33 εβδομάδες (Ιρλανδία), 167 ημέρες (Ιρλανδία, Ιταλία), 548 διδ. ώρες (Κορέα), συνολικός χρόνος εργασίας 735 ώρες (Ιρλανδία)

Μελετώντας, λοιπόν, τα στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α. από πουθενά δεν προκύπτει αυτό που ισχυρίζεται ο δημοσιογράφος Απόστολος Λάκασας στην «Καθημερινή» ότι, δηλαδή, οι μαθητές διδάσκονται λιγότερες μέρες και ώρες. Αντιθέτως, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις η Ελλάδα εμφανίζεται πάνω από το μέσο όρο!!!

Πού στήριξε το άρθρο του ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος; Μήπως σε μία ερευνα που το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο πραγματοποίησε το 2003 με πληροφορίες απο το 2001 και παλιότερες; Αν ναι, λυπάμαι πολύ γιατί κάτι τέτοιο δε φανερώνει ούτε υπευθυνότητα ούτε επαγγελματισμό και παράλληλα γεννά και υποψίες...

Τα στοιχεία που παραθέτω δημοσιεύθηκαν πέρυσι απο τον Ο.Ο.Σ.Α. και έχουν ως έτος αναφοράς το 2006, άρα είναι πολύ πιο πρόσφατα – και συνεπώς πιο έγκυρα - απ’αυτα που δημοσίευσε η «Καθημερινή»!

Επιπλέον, θα ήθελα να προσθέσω πως οι πληροφορίες που αφορούν τα Δημοτικά έχουν ως ένα βαθμό αλλάξει, αφού φέτος λειτουργούν τα 800 Δημοτικά με αναμορφωμένο πρόγραμμα που προσφέρουν υποχρεωτικό 7ωρο(!!!) σε όλους τους μαθητές. Άρα ο συνολικός χρόνος διδασκαλίας αυτών των μαθητών έχει εκτιναχτεί (καλώς ή κακώς) στα ύψη και δύσκολα θα βρούμε παρόμοιο στις χώρες της Ευρώπης και του Ο.Ο.Σ.Α.!!!

Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι-κατά τη γνώμη μου- το να μετράμε εβδομάδες, μέρες, ώρες, λεπτά ή δευτερόλεπτα δε βοηθάει ιδιαίτερα να λυθούν τα προβλήματα της εκπαίδευσης, αφού το θέμα δεν είναι μόνο ποσοτικό αλλά κυρίως ποιοτικό. Η Φινλανδία για παράδειγμα, δε φαίνεται να έχει «βαρύ» σχολικό πρόγραμμα, ωστόσο, το εκπαιδευτικό της σύστημα αναγνωρίζεται ως ένα από τα καλύτερα παγκοσμίως. Τελικά,μήπως θα έπρεπε να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στην ποιότητα και όχι μόνο στην ποσότητα;

Χώρες του Ο.Ο.Σ.Α.:Αυστραλία, Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Αγγλία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ιαπωνία, Κορέα, Λουξεμβούργο, Μεξικό, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σκοτία, Σλοβακία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία, Η.Π.Α.

Συνεργαζόμενες χώρες:Βραζιλία, Χιλή, Εσθονία, Ισραήλ, Ρωσία, Σλοβενία

Η έκθεση του Ο.Ο.Σ.Α: http://www.oecd.org/document/24/0,3343,en_2649_39263238_43586328_1_1_1_1,00.html

Με εκτίμηση,

Στέφανος Φατόλας - Δάσκαλος