«Τον φασισμό βαθιά κατάλαβέ τον δεν θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον». Πολλοί νόμιζαν ότι ανήκε στον Μπρέχτ, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Φώντας Λάδης

Τρίτη, 01 Οκτωβρίου, 2013

«Τον φασισμό βαθιά κατάλαβέ τον δεν θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον», ένας στίχος που έχει πλημμυρίσει πλακάτ, πανώ,τοίχους και κυρίως συνειδήσεις το τελευταίο διάστημα με αφορμή και τις δραματικές εξελίξεις με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και τις αποκαλύψεις για τη δράση της Χρυσής Αυγής.

Πολλοί είχαν τη γνώμη ότι ο στίχος αυτός ανήκε στον Μπέρτολτ Μπρεχτ. Είδαμε μάλιστα και τεράστια πανώ σε αντι-ρατσιστικές συγκεντρώσεις τον στίχο με την υπογραφή Μπ. Μπρεχτ. Και όμως πρόκειται για την κατάθεση ψυχής ενός μεγάλου 'Ελληνα ποιητή που γράφτηκε πριν από 36 χρόνια.

Στιχουργός ο Φώντας Λάδης, που τις τελευταίες δεκαετίες έδωσε υπέροχους στίχους και ποιήματα. Στίχους που μελοποιήθηκαν από τον Μικη Θεωδοράκη, τον Μάνο Λοίζο και άλλους Έλληνες συνθέτες.

Η κάμερα του ΑΠΕ -ΜΠΕ συνάντησε τον Φώντα Λάδη στο «ησυχαστήριό» του, στο κέντρο της Αθήνας, σε μια γειτονιά, όπως αυτές που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «γειτονιά μεταναστών», τις οποίες συνήθιζε να λυμαίνεται η Χρυσή Αυγή.

   Ερ: Ένα ποίημα σας για τον φασισμό που γράψατε το 1977, μελοποιήθηκε από τον Θάνο Μικρούτσικο και τραγουδήθηκε από την αλησμόνητη Μαρία Δημητριάδη, έχει έρθει σήμερα με δραματικό τρόπο στο φως της επικαιρότητας με αφορμή και τα γεγονότα της Χρυσής Αυγής. Το τραγούδι άκρως επίκαιρο το τραγουδήσαμε όλοι, αφύπνισε συνειδήσεις. Θυμίστε μας αν θέλετε αυτούς τους στίχους.

   Απ:«Ο φασισμός δεν έρχεται από το μέλλον

   καινούργιο τάχα κάτι να μας φέρει

   τι κρύβει μές΄τα δόντια του το ξέρω

   καθώς μου δίνει γελαστός το χέρι

   οι ρίζες του το σύστημα αγκαλιάζουν και χάνεται βαθιά στα περασμένα

   οι μάσκες του με τον καιρό αλλάζουν μα όχι και το μίσος του για μένα

   Το φασισμό βαθιά καταλαβέ τον δεν θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον,

   ο φασισμός δεν έρχεται από μέρος που λούζεται στον ήλιο και στ΄αγέρι

   το κουρασμένο βήμα του το ξέρω και την περίσσια νιότη μας την ξέρει

   μα πάλι θε να απλώσει σα χολέρα πατώντας πάνω στην ανεμελιά σου.

   Και δίπλα σου θα φτάσει κάποια μέρα αν έχασες τα ταξικά γιαλιά σου».

   Ερ:Είδαμε προφανώς από παρανόηση τις τελευταίες ημέρες οι στίχοι σας αυτοί να αποδίδονται στον Μπέρτολτ Μπρεχτ.

   Απ:Πράγματι γράφτηκαν 35 χρόνια πριν αυτοί οι στίχοι. Είναι μια σειρά από στίχους που έμειναν στο συρτάρι, αρχικά είχε μελοποιήσει -μεγάλο μέρος- είναι γύρω στα 40 τραγούδια με το γενικό τίτλο«καθημερινός φασισμός». Τότε είχαν αρχίσει να εμφανίζονται οι πρώτες νεοφασιστικές ομάδες, να βάζουν βόμβες κλπ. Δεν αμφιβάλλω μάλιστα ότι και κάποιοι που κατέληξαν στη Χρυσή Αυγή ξεκίνησαν την «καριέρα» τους εκείνη την εποχή .

   Με αφορμή αυτά, αλλά και τη χούντα που είχε πέσει λίγα χρόνια πριν, τις στρατιωτικές δικτατορίες στη Λατινική Αμερική προσπαθώντας να εντοπίσω τις ρίζες του φασισμού που έρχεται, φεύγει και ξανάρχεται ,έγραψα αυτά τα τραγούδια. Κάποια τραγούδια τα μελοποίησε ο Γιώργος Τσαγκάρης ,αλλά δεν τα έβγαζε καμιά εταιρία -τα εύρισκαν πολύ πολιτικά και σκληρά- μετά όμως ήρθε ο Θάνος Μικρούτσικος ,που μελοποίησε κάποιους στίχους μου και κυρίως το «φασισμό» που το έβαλε πρώτο στο δίσκο : «Τα τραγούδια της λευτεριάς». Υπάρχουν και κάποια άλλα τραγούδια στην πίσω πλευρά του δίσκου- το«Αννα μην κλαίς» του Μπρεχτ, ένα του Γιάννη Ρίτσου, δύο του Μανώλη Αναγνωστάκη. Προφανώς από εκεί ξεκίνησε η παρανόηση. Κάποιος είδε το όνομα του Μπρεχτ στο δίσκο, το έγραψε στο διαδίκτυο ήταν ας πούμε «Μπρεχτικό» το ύφος, γιατί ήταν απόλυτα πολιτικό το τραγούδι.

   Όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκαν μάλιστα πολλά βιντεοκλίπ στο διαδίκτυο από ανώνυμους δημιουργούς με αποτέλεσμα κάποιοι να λένε ότι ήταν του Μπρεχτ. Για μένα ήταν φυσικά άκρως τιμητικό, αλλά επειδή τις τελευταίες ημέρες με τα γεγονότα της Χρυσής Αυγής οι στίχοι άρχισαν να γράφονται σε τοίχους, θεώρησα καλό να αποκατασταθεί η ιστορική αλήθεια.