Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Στιγμές ιστορίας που άλλαξαν τα Ιωάννινα


Παρασκευή, 20 Φεβρουάριος 2015
Λίγες σταγόνες ιστορίας, πολύτιμες όχι μόνο για τους ιστοριοδίφες, αλλά για κάθε κάτοικο της πόλης, που οφείλει να γνωρίζει την ιστορία του τόπου του, είναι αυτές που προσφέρουν στους επισκέπτες τους οι τρεις εκθέσεις που παρουσιάζονται στην Ακρόπολη του Ιτς Καλέ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ από την Ελευθερία
Τρεις διαφορετικές εκθέσεις, που παρουσιάζουν ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης από τα χρόνια πριν την απελευθέρωση του 1913 μέχρι και τις ημέρες εκείνες που έμελε να αλλάξουν την ιστορική πορεία της περιοχής, αλλά και της χώρας ολόκληρης.
Ο δήμος Ιωαννιτών και η Εφορεία Αρχαιοτήτων διοργανώνουν τις εκθέσεις με τίτλο «Ιωαννίνων Μεταβάσεις», στις οποίες εκτίθενται αντικείμενα μοναδικής συναισθηματικής και ιστορικής αξίας.
Οι κάτοικοι της πόλης και οι επισκέπτες θα έχουν μία από τις σπάνιες ευκαιρίες να δουν από κοντά και να θαυμάσουν το γνωστό καραβάκι της συλλογής Ελένης Ζωγράφου, στολισμένο με χρυσό και διαμάντια, το οποίο δώρισε στην πόλη και φυλάσσεται σε θυρίδα, μαζί με το ζάρφι επίσης με διαμάντια και ρουμπίνια, μοναδικής αισθητικής αρτιότητας, όπως όμως και αμύθητης αξίας.
Το καραβάκι είναι μια μικρογραφία της τούρκικης ναυαρχίδας Χαιρεντίν Μπαρμπαρόσα και ήταν δώρο του έκπτωτου Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Χαν στον Σόλωνα Ζωγράφο από τον οποίο περιήλθε στην κατοχή της Ελένης Ζωγράφου και μετέπειτα στο δήμο Ιωαννιτών μέσω του Κληροδοτήματος.
Το ζάρφι, διακοσμημένο επίσης με διαμάντια και ρουμπίνια, αποτελεί ένα σκεύος για κατανάλωση του καφέ.
Στο «θησαυροφυλάκιο» του Ιτς Καλέ, εκτίθενται αργυρά ζάρφια της συλλογής Ιωαννίδη, ωστόσο το συγκεκριμένο είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας.
Τα δύο εκθέματα της συλλογής Ελένης Ζωγράφου εκτίθενται στο κοινό για πρώτη φορά, ενώ είναι μόλις η δεύτερη φορά τα τελευταία 20 χρόνια που βγαίνουν από τη θυρίδα για να παρουσιαστούν στο κοινό. Η προηγούμενη έκθεσή τους είχε γίνει επί δημαρχίας του Αναστ. Παπασταύρου.
Τα δύο εκθέματα αποτελούν μέρος της έκθεσης με τίτλο « Τα Πολύτιμα των Συλλογών», που παρουσιάζεται στο Βυζαντινό Μουσείο της πόλης,
Στον ίδιο χώρο εκτίθεται ο «Χρυσοκύλινδρος της Εσθήρ», κύλινδρος από περγαμηνή από τον οποίο οι Εβραίοι απήγγειλαν στο σπίτι και στη Συναγωγή στη γιορτή της Πουρίμ. Ο συγκεκριμένος είναι διακοσμημένος, με επιχρυσωμένη θήκη. Ο κύλινδρος πέρασε στην κατοχή του δήμου μετά από δωρεά του καθηγητή Γισραέλ Δαυίδ στη μνήμη του παππού του Γισραέλ Δαυίδ Βεχορόπουλου, ο οποίος θανατώθηκε στο Άουσβιτς.
Ακριβώς δίπλα, σε μία άλλη προθήκη εκτίθεται το ασημένιο ξιφίδιο του Ηπειρώτη εθνικού ευεργέτη Απόστολου Αρσάκη, το οποίο κατασκευάστηκε το 1813 από Γιαννιώτες ασημουργούς.
Το ξιφίδιο αποκτήθηκε πρόσφατα από τον Γιαννιώτη μανιώδη συλλέκτη Φώτη Ραπακούση και στη λεπίδα του αναγράφεται με χρυσά γράμματα το ονοματεπώνυμο, το έτος κατασκευής και ο τόπος καταγωγής του κατόχου. Επίσης από τη συλλογή του Φώτη Ραπακούση προέρχονται το σελάχι και ζεύγος από πιστόλες.
Τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν το βράδυ της Τετάρτης με τον δήμαρχο Θ. Μπέγκα να αναφέρεται στον συμβολισμό που έχουν για το δήμο Ιωαννιτών τα συγκεκριμένα κειμήλια.
«Ο εκάστοτε δήμαρχος την πρώτη μέρα παραλαμβάνει από τον προκάτοχο του, το κλειδί του Δημαρχείου και μαζί το κλειδί της θυρίδας που φυλάσσονται το καραβάκι και το ζάρφι.
Σκεφτόμουνα εκείνη τη μέρα τον ιδιαίτερο συμβολισμό που έχει αυτό.
Είναι σαν μαζί με το κλειδί –ας πούμε- της πόλης, να παίρνεις μαζί και την παράδοση της.
Την παράδοση των ευεργετών και της προσφοράς, γιατί τα δύο πολύτιμα αυτά αντικείμενα είναι δωρεά της Ελένης Ζωγράφου. Και δεν είναι μόνο αυτά. Από το «κληροδότημα Ζωγράφου» κάναμε τον Οίκο Ευγηρίας», τόνισε ο κ. Μπέγκας.
Το ξίφος του Εσάτ
Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ιτς Καλέ φιλοξενείται η έκθεση με τίτλο «Φυλαχτά της Μνήμης» που περιλαμβάνει κειμήλια από τους Βαλκανικούς πολέμους και φυσικά την απελευθέρωση της πόλης.
Σπάνια λάφυρα από ιδιωτικές συλλογές και στρατιωτικά ενθυμήματα εκτίθενται μαζί με αυθεντικά προσωπικά είδη και λαϊκές ζωγραφιές, όπως οι λιθογραφίες του Σωτήρη Χρηστίδη.
Στα εγκαίνια της έκθεσης βρέθηκε και ο πρώην υπουργός και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θεόδ. Πάγκαλος που παραχώρησε για τις ημέρες της έκθεσης και για να εκτεθεί ένα οικογενειακό του κειμήλιο, που είναι το ξίφος του Εσάτ Πασά, τελευταίου μουσουλμάνου στρατιωτικού διοικητή των Ιωαννίνων, ο οποίος το χάρισε στον παππού του πρώην υπουργού, τότε αξιωματικό του Ελληνικού Στρατού και μετέπειτα δικτάτορα, που τον φιλοξένησε για κάποιο διάστημα στο σπίτι του στην Ελευσίνα.
Την εικόνα των «Μεταβάσεων» συμπληρώνει η έκθεση «Οθωμανικά τεκμήρια της Συλλογής Χρήστου Νικολάου» στο Φετιχιέ Τζαμί, με αντικείμενα από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Τα εγκαίνια
Την έκθεση «Ιωαννιτών Μεταβάσεις» εγκαινίασαν ο δήμαρχος Ιωαννίνων Θωμάς Μπέγκας και ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Κωνσταντίνος Σουέρεφ. «Είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτό το ιδανικό συνταίριασμα, που έχει σαν αποτέλεσμα να παρουσιάζουμε στα φετινά «Ελευθέρια», αυτή την πολύ ξεχωριστή περιοδική έκθεση.
Είναι οι άνθρωποι που την εμπνεύστηκαν και δούλεψαν πολύ και σε μικρό χρονικό διάστημα για να πραγματοποιηθεί. Μια δημιουργική συνεργασία του δήμου Ιωαννιτών και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων. Είναι οι συλλέκτες που κινητοποιήθηκαν με μια κουβέντα για να προσφέρουν τα κειμήλια τους. Είναι ο ιδιαίτερος χώρος που την φιλοξενεί και η ατμόσφαιρα που δημιουργεί», ανέφερε ο Θ. Μπέγκας που ευχαρίστησε τους συλλέκτες για την προσφορά τους, τον κ. Σουέρεφ για την συνεργασία και την πολύτιμη βοήθεια του, καθώς και την δημοτική σύμβουλο Ελένη Βασιλείου που δούλεψε γι’ αυτή την έκθεση.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο επίκουρος καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Γιώργος Σμύρης, με θέμα «Οι λιθογραφίες του Σωτήρη Χρηστίδη και η απελευθέρωση της πόλης των Ιωαννίνων».
Στο Φετιχιέ Τζαμί η Μαρία Μαχαίρα αφηγήθηκε «το θρύλο της Κυρά-Φροσύνης» με τη συνοδεία της μουσικής του Αντώνη Καρασταμάτη.
ΠΗΓΗ: 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου