Η αξιολόγηση με άλλους όρους

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ESOS

Η εσωτερική αξιολόγηση ή αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας και ο προγραμματισμός του εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο σχολικής μονάδος αποτελεί μία διεθνή τάση που στηρίζεται τόσο στους θεωρητικούς της οργανωτικής ανάπτυξης όσο και στους ερευνητές της εκπαιδευτικής αξιολόγησης και εκπαιδευτικής διοίκησης (Christie και Alkin, 2008˙ Hargreaves, 2003˙ Hoy & Miskel, 2001˙ ΜacBeath, 2005˙ ΜacBeath, 2009˙ MacGilchrist, Myers & Reed 2004) .

Μέσω της αυταξιολόγησης, επιδιώκεται η ανάπτυξη της σχολικής μονάδας και η ανάδειξή της σε ισχυρό φορέα λόγου και δράσης για τη βελτίωση της εκπαίδευσης μέσα από τη συλλογή δεδομένων, τον προγραμματισμό και την ανάληψη δράσης.
Μ΄αυτόν τον τρόπο, προάγεται ο εκδημοκρατισμός της σχολικής μονάδας, εφόσον λαμβάνουν μέρος οι ίδιοι οι παράγοντές της (εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές) και δίνεται η δυνατότητα στη σχολική μονάδα να βελτιώσει την ποιότητα της «εκ των έσω» (Saunders, 2001).
Παράλληλα η σχολική μονάδα διαμορφώνεται σε ισχυρό παράγοντα για την αντιμετώπιση των ιδιαιτέρων αναγκών. Η αυτογνωσία που αποκτά η σχολική μονάδα, βοηθά να ενεργοποιήσει τους εκπαιδευτικούς, να λειτουργήσει σαν ώθηση για την επιστημονική και επαγγελματική τους ανάπτυξη ή να αποτελέσει το έναυσμα για προγραμματισμό σχεδίου δράσης για βελτίωση αδυναμιών (ΜacBeath, 2009˙ Meuret & Morlaix, 2003).
Αυτή όλη η διεργασία απαιτεί συλλογικότητα, στηρίζεται στο διάλογο και έχει χαρακτήρα αναπτυξιακό και όχι ελεγκτικό.
Φυσικά και μέσω της αυτοαξιολόγησης δεν αξιολογείται ο εκπαιδευτικός ατομικά, δεν εκτίθενται άτομα και δεν αποδίδονται κατηγορίες, αλλά αναδεικνύονται τάσεις, ώστε η σχολική μονάδα να επικεντρώνεται σε τι πρέπει να αλλάξει.
Δημιουργούνται έτσι οργανισμοί που «αναστοχάζονται και μαθαίνουν» (Hoy & Miskel, 2001˙ Scheerens, 2004).
Επίσης η αυτοαξιολόγηση δε γίνεται για σύγκριση και κατηγοριοποίηση σχολείων σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο.
Τελευταία ακούγεται η αντικατάσταση της αυτοαξιολόγησης με την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου.
Για να μη παίζουμε με τις λέξεις, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία (ΜacBeath, 2005˙ Σολομών 1999) η λογική της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου με τους δείκτες ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου, δεν είναι τίποτα άλλο από τους τομείς και δείκτες που αναλύονται στο πλαίσιο της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας -ΑΕΕ.
Αυτό που καταγράφεται και στις δύο περιπτώσεις είναι μία σειρά από στοιχεία της σχολικής πραγματικότητας.
Γίνεται με άλλα λόγια αλλαγή του όρου, τη στιγμή που αυτό που απαιτείται αυτή τη στιγμή στα θέματα της αξιολόγησης, είναι η καλλιέργεια κουλτούρας αξιολόγησης και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στις εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης, όπως αυτή της αυτοαξιολόγησης, ώστε οι εκπαιδευτικοί να ενημερωθούν, να εξοικειωθούν με το θεσμό ώστε να αρθούν οι επιφυλάξεις τους για τη χρήση των αξιολογικών αποτελεσμάτων, να μπορέσουν να οικειοποιηθούν την αλλαγή, να υπάρξει ανταπόκριση από τη βάση και να υπάρξει βελτίωση.
Άλλωστε, μαχητικοί γινόμαστε μόνο όταν είμαστε ενημερωμένοι, ξέρουμε γιατί αγωνιζόμαστε και τι πολεμάμε. Αναρωτιέμαι μετά από τόσα χρόνια απαξίας της αξιολόγησης, πότε θα πάψει ο όρος της αξιολόγησης και των συνθετικών της να αποτελεί φόβητρο για τους εκπαιδευτικούς.
Γιατί θα πρέπει να αντιστεκόμαστε ακόμη και στο άκουσμα της; Ιδιαιτέρως, εκπλήσσομαι με την άρνηση στο θεσμό της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας που αποτελεί την πιο συμμετοχική και δημοκρατική μορφή αξιολόγησης διεθνώς.
Είμαι πεπεισμένη ότι οι εκπαιδευτικοί δεν έχουμε να φοβηθούμε από την αξιολόγηση όταν διεξάγεται σε πλαίσιο δίκαιο, θεωρητικά άρτια δομημένο σύμφωνα με τις σύγχρονες θεωρίες της Εκπαιδευτικής Διοίκησης, πέρα από πολιτικές σκοπιμότητες και πελατειακές σχέσεις και με σκοπό πάντοτε τη βελτίωση και ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και όχι την τιμωρία.
Καπαχτσή Βενετία
εκπαιδευτικός Διδάκτορας σε θέματα εκπαιδευτικής αξιολόγησης και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών

Πηγή: